مقدمه: زیرهی کرمانی با نام علمی Bunium persicum (Boiss.) B. Fedtsch متعلق به خانوادهی چتریان است. در برخی از منابع طب سنّتی ایران، میوهی زیرهی کرمانی با نام "زیرهی مدبّر به سرکه" به صورت اصلاح شده با سرکه و حرارت معرفی و استفاده شده است. بنابراین در مطالعهی حاضر به بررسی کیفی و کمّی اثرات این اصلاح بر ترکیبات گیاه مذکور پرداخته شد. روشها: بدین منظور میوهی زیرهی کرمانی بعد از تهیه از منبع استاندارد، به روش ذکر شده در منابع طب سنّتی اصلاح شد. کروماتوگرافی لایه نازک، جهت بررسی ترکیبات فلاونوئیدی و کومارینهای گیاه به کار رفت و از روش فولین سیوکالتو نیز برای اندازهگیری ترکیبات پلیفنلیک، قبل و بعد از اصلاح استفاده گردید. یافتهها: نتایج کروماتوگرافی لایه نازک بر روی فلاونوئیدها و کومارینهای زیرهی کرمانی نشان داد که مقداری از این ترکیبات وارد سرکه شدهاند. وجود ترکیبات کامپفرول و کافئیک اسید نیز در بررسیهای مذکور در همهی نمونههای زیره تایید شد و مشخص گردید که ترکیبات پلیفنلیک در مراحل بعد از اصلاح زیره، افزایش نشان داده است. بحث و نتیجهگیری: ترکیبات فلاونوئیدی و کومارینی که وارد سرکه شده و یا بر اثر حرارت دچار تغییرات شدهاند و همچنین افزایش ترکیبات پلیفنلیک در "زیرهی مدبّر به سرکه" احتمالاً میتوانند هدف انجام این اصلاح به منظور کاهش عوارض دارو و افزایش اثرات خاص آن باشند.
Ghannadi A, Sajjadi E, Khayat Kashani M, Khayat Kashani M. Vinegar processed Zireh: Evaluation of Chemical Changes Before and After Processing of Zireh Kermani. jiitm 2010; 1 (3) :217-224 URL: http://jiitm.ir/article-1-64-fa.html
قنادی علیرضا، سجادی ابراهیم، خیاط کاشانی مریم، خیاط کاشانی محسن. "زیرهی مدبّر به سرکه":بررسی تغییرات شیمیایی قبل و بد از اصلاح زیره ی کرمانی. مجله طب سنتي اسلام وايران. 1389; 1 (3) :217-224