پرسش از تکیۀ دانش پزشکی و نظام سلامت به شناخت‌های بنیادین و واکاوی ریشه‌های فلسفی آن مدخل مهم فلسفۀ پزشکی است که به‌اندازۀ کافی به آن توجه نشده است تا جایی که گاه پزشکی و نظام سلامت و بهداشت بینیاز از آن تلقی می‌شود. در این مقاله به این موضوع توجه شده که آیا در میان حکما و فلاسفۀ اسلامی و به‌ویژه فیلسوف – پزشکان می‌توان سابقه‌ای از مباحث فلسفی در ارتباط با موضوعات پزشکی یافت؟ مسائلی چون «سلامت چیست؟ آیا سلامت واقعیتی عینی یا امری اعتباری است؟ نسبت بیماری با سلامت چیست؟ منشأ سلامت و بیماری چه اموری است؟ آیا امور غیرجسمانی میتوانند در سلامت جسم انسان مؤثر باشند؟ درد چیست؟ ملاک تقسیمبندی بیماریها چیست؟ بیماری روانی چیست و چگونه است؟ رابطۀ پزشک با بیمار چگونه باید باشد؟ آیا به دلایلی مانند سختی درمان یا سلامت همراه با رنج می‌توان مرگ را تجویز کرد و... ؟» ازجمله پرسش‌های عینی و میدانی دانش پزشکی و نظام سلامت است که تلاش برای پاسخ‌گویی به آنها پژوهشگر را با مباحث بنیادین فلسفی، به‌ویژه انسان‌شناسی فلسفی مواجه می‌نماید. مواضع مختلف فلسفی در مسائلی اساسی چون شناخت انسان و مراتب حیات او و چیستی علم و روش علمی می‌تواند تأثیر شایان توجهی در شکل‌گیری دانش پزشکی و به‌تبع آن در نظام سلامت داشته باشد، بهگونهای که اصول علمی و روشهای تشخیص و درمان را در گسترهای از مکاتب طبی مختلف از طب مدرن تا طبهای سنتی و مکمل دست‌خوش بازبینی‌ها و تغییرات اساسی قرار دهد. این امر می‌تواند در طی زمان به شکل‌گیری نظام‌های طبی بیانجامد که هریک در دستگاههای معرفتی خود و برآمده از مبانی فلسفی خود شناخته شوند.
Ahamadizadeh M, Arezaei H, Ghasemi A. A viewpoint on the philosophical foundations of medical knowledge and the health system. jiitm 2022; 13 (2) :167-180 URL: http://jiitm.ir/article-1-1515-fa.html
احمدی‌زاده محمد، آرضایی حامد، قاسمی اعظم. نگرشی به مبانی فلسفی دانش پزشکی و نظام سلامت. مجله طب سنتي اسلام وايران. 1401; 13 (2) :167-180
