طب پیشگیری مهمترین راه برای حفظ سلامتی محسوب میشود و رساله ذهبیه کهنترین متن طبی و اولین کتابی است که در طب پیشگیری و حفظ سلامتی، در عالم اسلام و توسط یک مسلمان نوشته شده است. رساله ذهبیه از نظر محتوا دارای ویژگیهای منحصر به فردی است. این رساله بسیار موجز، اکثر مباحث مهم حفظ الصحه را در خود جای داده است. لکن تغذیه را میتوان نقطه ثقل این رساله دانست. تغذیه یکی از اصول ششگانه حفظ سلامتی (سته ضروریه) در طب سنتی ایران میباشد. در آموزههای دینی نیز رعایت اصول خوردن و آشامیدن جایگاه ویژهای دارد. تغذیه نامناسب را میتوان یکی از عوامل بسیار مهم در ایجاد بسیاری از بیماریها مانند دیابت، چربی خون بالا و بیماریهای قلبی و عروقی دانست. از دیدگاه طب سنتی نیز تغذیه نامناسب عامل بسیار مهمی در فیزیوپاتولوژی بیماریها محسوب میشود. به همین جهت هدف از مطالعه حاضر معرفی "الگوی تغذیه رضوی" مبتنی بر رساله ذهبیه امام رضا علیه السلام میباشد .
و اما این مطالعه یک بررسی مروری (گردآوری) است که در آن ابتدا نسخ و شروح مختلف جمعآوری و متن رساله از نسخه بحار با نسخه خاتون آبادی مقابله گردید، سپس مباحث تغذیه استخراج و ترجمه شد و برای فهم بهتر اصطلاحات و عبارات از کتابهای معتبر طب سنتی و شروح استفاده گردید. در نهایت مباحث تغذیه دستهبندی شد.
اهمیت تدبیر در خوردن و آشامیدن، مختصات یک تغذیه مناسب (از نظر کمیت، کیفیت و نحوه تناول)، شیوه نامه آشامیدن، رابطه تغذیه با سایر فعالیتهای انسان (مثل خواب، حجامت، سفر و جماع) و رابطه تغذیه و بیماریها، عناوین یافتههای این مطالعه میباشند. بر اساس یافتههای فوق میتوان اینگونه نتیجهگیری کرد که "الگوی تغذیه رضوی" به عنوان الگوی نوینی برای پیشگیری یا رفع بیماریهای مرتبط با تغذیه میتواند مطرح شود.
Esmeli S, Falahi F, Noormohammadi G. Presentation of Razavi dietary pattern on foundation of Resaleh Zahabieh of Imam Reza (AS). jiitm 2012; 3 (3) :275-284 URL: http://jiitm.ir/article-1-151-fa.html
اسماعیلی سعید، فلاحی فرامرز، نور محمدی غلام. معرفی "الگوی تغذیه رضوی" مبتنی بر رساله ذهبیه امام رضا (ع). مجله طب سنتي اسلام وايران. 1391; 3 (3) :275-284