[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
:: دوره 10، شماره 3 - ( پاييز 1398 ) ::
جلد 10 شماره 3 صفحات 290-269 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی کتب مفردات از الحشایش (۳ ق) تا محیط اعظم (۱۳ق) با تکیه بر کتاب های شاخص در مناطق تحت حکومت اسلام
فاطمه محمدی ، مسعود کثیری ، روجا رحیمی*
چکیده:   (3377 مشاهده)
سابقه و هدف: مفردات، اجزای گیاهی، حیوانی و معدنی هستند که ضمن کاربرد مستقل در درمان، به‌عنوان پایۀ ساخت داروهای ترکیبی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. یکی از اولین کتاب‌هایی که در سرزمین‌های اسلامی به موضوع مفردات پرداخته، ماتریامدیکا اثر دیسقوریدوس گیاه‌شناس قرن اول میلادی است که در قرن ۳ق به عربی ترجمه شده و آخرین آن‌ها در قرن ۱۳ق با عنوان محیط اعظم به نگارش درآمد. به‌دلیل اهمیت مبحث مفردات تا کنون مطالعاتی در این زمینه صورت گرفته، اما هیچ یک به معرفی مجموعۀ مفردات طی سده‌های ۳ تا ۱۳ق در قلمروی سرزمین‌های اسلامی نپرداخته‌اند. هدف از مطالعۀ حاضر، گردآوری اطلاعات کتاب‌شناسی و محتوایی این آثار از قرن ۳ تا ۱۳ق است.
مواد و روش‌ها: پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر به روش کمّی دوره‌پژوهی و از طریق جست‏‌وجو در فهرست‏‌واره‌ها و منابع الکترونیک برای یافتن آثار تألیف یافته در سیر زمانی قرن‌های ۳ تا ۱۳ق انجام شد. سپس آثار شاخص و برجسته در مناطق تحت حکومت اسلام، بر اساس معیارهای مشخص، برگزیده شدند و به‌صورت مجزا و اساسی مورد مطالعه قرار گرفتند.
یافته‌ها: در طول ۱۰ سده مذکور، ۱۹۲ اثر در زمینه مفردات نگارش یافته است. از میان آن‌ها و بر اساس معیارهای مشخص، ۳۱ اثر به‌عنوان آثار برجسته شناسایی شدند که ۲۰ اثر به‌صورت اختصاصی به مبحث مفردات، ۶ اثر به مفردات و قرابادین توأم با یکدیگر و در ۵ اثر دایره‌المعارف‌گونه، مفردات در کنار سایر موضوعات پزشکی مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
بحث و نتیجه‌گیری: بر اساس مطالعات صورت‌گرفته این نکته استنباط می‌شود که تغییرات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در قلمروی سرزمین‌های اسلامی، روند تألیف کتب مفردات را متوقف نساخته و هرچند با کمیت‌های متفاوت اما در طول این ۱۰ قرن ادامه یافته است.
واژه‌های کلیدی: تاریخ، طب، مفردات، سرزمین‌های اسلامی
متن کامل [PDF 325 kb]   (1433 دریافت)    
نوع مطالعه: مروري | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1398/8/10 | پذیرش: 1398/12/6
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA


XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Mohammadi F, Kasiri M, Rahimi R. Investigating the books of material medicas from Al-Hashaish (3 AH) to the Mohit Azam (13 AH) relying on index books in the areas ruled by Islam. jiitm 2019; 10 (3) :269-290
URL: http://jiitm.ir/article-1-1178-fa.html

محمدی فاطمه، کثیری مسعود، رحیمی روجا. بررسی کتب مفردات از الحشایش (۳ ق) تا محیط اعظم (۱۳ق) با تکیه بر کتاب های شاخص در مناطق تحت حکومت اسلام. مجله طب سنتي اسلام وايران. 1398; 10 (3) :269-290

URL: http://jiitm.ir/article-1-1178-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 10، شماره 3 - ( پاييز 1398 ) برگشت به فهرست نسخه ها
مجله طب سنتی اسلام و ایران Journal of Islamic and Iranian Traditional Medicine

Creative Commons License
This Journal is licensed under a Attribution-NonCommercial 4.0 International License

Persian site map - English site map - Created in 0.05 seconds with 37 queries by YEKTAWEB 4645