بادرنجبویه یکی از گیاهان پرکاربرد در طب ایرانی است و توسط حکما بهعنوان یک داروی شادیآور و برای مواردی نظیر تقویت مغز و حافظه، تقویت قلب و رفع تنگی نفس تجویز میشده است. در مورد مشخصات گیاه شناسی، مطالب بسیاری در منابع مکتوب طب ایرانی آورده شده اما نظر واحدی در مورد ماهیت بادرنجبویه وجود ندارد. در این مقاله گونههای منتسب به بادرنجبویه مورد بررسی قرار گرفت و گیاهشناسی آنها با آنچه در خصوص ماهیت بادرنجبویه در منابع طب ایرانی عنوان شده بود مقایسه شد. امروزه سه گونه شاملMelissa officinalisL.،L.Asperugo procumbens و .LDracocephalum moldavica تحت عنوان بادرنجبویه مطرح هستند. در مجموع و باتوجه به بررسیهای انجام شده، شرح مذکور در منابع طب ایرانی بهطور عمده با خصوصیات M.officinalis متعلق به خانوادۀ نعنا مطابقت دارد و در برخی موارد ماهیت گیاه به خصوصیات D.moldavica متعلق به خانوادۀ نعنا که امروزه بادرَشبی نامیده میشود نزدیک است. لیکن از آن جایی که A.procumbens متعلق به خانوادۀ گاوزبان در رویشگاه M.officinalis به وفور یافت میشود مقدار زیادی از این گیاه همراه بادرنجبویه وجود دارد. در حال حاضر نیز عمدۀ نمونۀ بازار گیاهان دارویی ایران متعلق به A.procumbens میباشد.
amin G, Bozorgi M, khanavi M, khalaj A, zolfaghari B, raeis dana A, et al . Bādranjbūye. jiitm 2018; 9 (1) :95-101 URL: http://jiitm.ir/article-1-964-fa.html
امین غلامرضا، بزرگی محبوبه، خانوی مهناز، خلج امیر، ذوالفقاری بهزاد، رئیس دانا آزاده، و همکاران. و همکاران.. بادرَنجبویه. مجله طب سنتي اسلام وايران. 1397; 9 (1) :95-101