گیاهان یکی از اولین و در دسترس ترین منابع قابل استفاده در درمان میباشند. امروزه استفاده از گیاهان دارویی به شدت در حال افزایش است. شناخت سلیقه و رویکرد جوامع به مصرف گیاهان دارویی و همچنین توجه به دیدگاهها و پیشنهادهای مصرف کنندگان گیاهان دارویی، میتواند راهنمای خوبی برای برنامهریزان و سیاست گزاران صنعت دارویی کشور باشد و با برنامهریزی، آموزشهای لازم در مورد گیاهان پرمصرفتر به پزشکان و حتی به سایر مردم داده شود. لذا در این مطالعه شایعترین گیاهان داروییخریداری شده از عطاریهای شهر تهران در سال ۱۳۸۷ مورد بررسی قرار گرفت.
در این مطالعه اطلاعات مربوط به مصرف داروهای گیاهی در شهر تهران از طریق پرسش از فروشندگان مغازههای عطاری بدست آمده است. نمونهگیری به روش چند مرحله ای انجام گردید. در ابتدا شهر تهران به پنج منطقه شمال، جنوب، مرکز، شرق و غرب تقسیم شده و سپس از هر منطقه ده عطاری به روش نمونهگیری تصادفی وارد مطالعه شدهاند. پرسشگران نام پرفروشترین داروهای گیاهی در فصول مختلف سال را در فرمهای جمعآوری اطلاعات ثبت و سطح تحصیلات، رشته تحصیلی، سابقه کار در عطاری و منبعی که این فروشنده اطلاعات دارویی خود را از طریق آن کسب کردهاست نیز پرسیده شد.
در مجموع اطلاعات مربوط به پنجاه عطاری مورد آنالیز آماری قرار گرفت. میانگین سنی عطاران ۴۰/۰۸ و میانگین تجربه کاری آنها در این حرفه ۱۶/۷۷سال بود. شایعترین گیاهان خریداری شده از عطاران در فصل بهار به ترتیب، گل گاو زبان، سنبل الطیب ،خاکشیر، بنفشه در فصل تابستان به ترتیب خاکشیر، کاسنی، شاتره، تخم شربتی، در فصل پاییز، به ترتیب آویشن، پنیرک، گل ختمی، گل بنفشه و در فصل زمستان به ترتیب دارچین، زنجبیل، چهار گل و آویشن بوده است.
با توجه به شیوع بالای مصرف برخی گیاهان در بین مردم، به نظر میرسد باید برنامهریزی لازم در جهت آموزش پزشکان و حتی در حد محدودتر، سایر مردم در خصوص موارد صحیح مصرف و نحوه صحیح مصرف این گیاهان که پر کاربردتر میباشند صورت گیرد.
Ashayeri N, Abbassian A, Janbakhsh S, Sheibani S, Sodagari F, Minaie M. The more prevalent medicinal herbs which have been purchased from herbal medicine stores in Tehran, 2008. jiitm 2013; 3 (4) :477-482 URL: http://jiitm.ir/article-1-170-fa.html
عشایری ندا، عباسیان علیرضا، جانبخش سحر، شیبانی سمیرا، سوداگری فائزه، مینایی محمد باقر. شایعترین گیاهان دارویی مورد خریداری از عطاریها در شهر تهران در سال 1387. مجله طب سنتي اسلام وايران. 1391; 3 (4) :477-482