سابقه و هدف:تعیین صلاحیت حرفهای پزشکان یکی از موضوعات مهم و قابلتوجه در نظام آموزشی و درمانی طب در دوران تمدن اسلامی به شمار میآمد؛ از این رو تعدادی شیوهنامه بهمنظور آزمون تعیین صلاحیت پزشکان در آثار حکمای طب در تمدن اسلامی مشاهده میشود. از جملۀ این آثار، کتاب ادب الطبیب اسحاقبنعلی رهاوی، از دانشمندان قرن سوم هجری قمری است که از جمله اولین آثار شناختهشده با موضوع اخلاق پزشکی است. در این کتاب، شیوهنامهای فراگیر و دقیق بهمنظور تعیین صلاحیت حرفهای پزشکان ارائه شده است. هدف از این مقاله، بررسی نحوۀ تعیین صلاحیت حرفهای پزشکان طبق آموزههای کتاب ادب الطبیب است. مواد و روشها: در این مقالۀ مروری، به بررسی و تحلیل موضوع آزمون تعیین صلاحیت پزشکان در کتاب ادب الطبیب نوشتۀ اسحاقبنعلی رهاوی پرداخته و مطالب گردآوری شده به روش تحلیل محتوایی ارائه شد. نتیجهگیری: رهاوی برای تعیین صلاحیت حرفهای پزشکان، آزمونی طراحی میکند که شامل دو بخش نظری و عملی است. بخش نظری به سان مصاحبهای عمیق است که آگاهی و نگرش پزشکان را ارزیابی میکند و در بخش عملی، مهارتهای عملی پزشک مثل آشنایی با ابزارها و روشهای انجام جراحی و برخی اعمال یداوی همچون فصد ارزیابی میشود. در این آزمون علاوه بر سنجش آگاهی آزموندهنده از مبانی نظری و علوم پایه پزشکی، ارزیابی دانش و مهارت در مورد اصول و فنون تخصصی همراه با جزئیات آن مدنظر قرار گرفته است؛ و چنین نتیجهگیری میشود که اسحاقبنعلی رهاوی در کتاب ادب الطبیب به طراحی و تدوین آزمونی فراگیر و ساختارمند با هدف تعیین صلاحیت حرفهای پزشکان میپردازد تا ابزاری برای ارزیابی دانش، آگاهی، نگرش، رفتار و مهارتهای مختلف پزشکان در اختیار جامعۀ علمی زمان خود قرار دهد که برخی مطالب آن بعد از گذشت صدها سال، جای تأمل و استفادۀ بیشتر دارد.