اسفرزه نامی است که به دو گونه از جنس Plantago متعلق به خانواده بارهنگ اطلاق می‌گردد. در کتب طب سنتی ایرانی، اسفرزه با نام بزرقطونا نام برده شده و اثرات درمانی متعددی برای آن عنوان گردیده است که از آن جمله رفع خشونت سینه و حلق و زبان، تپش قلب گرم، رفع یبوست امعا حادث از صفرا، دل پیچه، زخم های معده و روده، وجع المفاصل، اورام صلب و آماس‌های گرم، موخوره، رفع لاغری ناشی از گرمی و درمان سردرد مشارکتی با معده قابل ذکر هستند. اسفرزه در پزشکی مدرن صرفا جهت درمان یبوست، اسهال، سندرم رودهی تحریک پذیر و سرطان کولون و اخیرا دیابت و افزایش کلسترول خون معرفی شده است. عوارض جانبی ذکر شده برای مصرف خوراکی پودر دانه‌ی کامل این گیاه در طب سنتی شامل غم و کرب شدید، تنگی نفس، ناتوانی در تنفس و گاه مرگ ذکر شده است که با علایمی از شوک آنافیلاکسی مطرح شده در طب جدید قابل تطبیق می باشد. با این تفاسیر زمینه‌ی مساعدی برای تحقیق پیرامون سایر آثار درمانی مطرح شده برای اسفرزه در متون طب سنتی و اثبات یا رد آن‌ها بر اساس یافته‌های جدید وجود دارد و مکانیسم‌های مطرح شده درباره عوارض جانبی آن در این منابع نیز قابل تأمل و بررسی می‌باشد.
Jafarpour M, Ghannadi A, Ghaemi H, Mosaffa Jahromi M. The Cause of Particular Concern about Not Taking the Complete Seed Powder of Esfarzeh in Iranian Traditional Medicine. jiitm 2011; 2 (1) :53-60 URL: http://jiitm.ir/article-1-86-fa.html
جعفر پور مهناز، قنادی علیرضا، قائمی هاجر، مصفا جهرمی مریم. چرایی توجه ویژه به تحذیر مصرف پودر دانه ی کامل اسفرزه در طب سنتی ایرانی. مجله طب سنتي اسلام وايران. 1390; 2 (1) :53-60
