سابقه و هدف: درمان بیماران یکی از بخش های مهم در سیستم سلامت هر کشوری است که با هزینه های گزاف و هدر رفت امکانات، منابع مالی و انسانی فراوانی همراه است. در طب مدرن امروزی، توجه چندانی به امر تغذیه در درمان بیماری ها وجود ندارد. در حالی که در طب سنتی، سرفصل درمان با تدبیر و تغذیه و ارائه راهکارهای تغذیه ای می باشد.
مواد و روشها: این مطالعه یک کار کتابخانه ای جهت بررسی اصول درمانی بر اساس تغذیه و بالخصوص اثر کمیت غذا در درمان، در کتب معتبر طب سنتی ایران شامل قانون، منافع الاغذیه و دفع مضارها، مفرح القلوب ، المرشد و تحفه حکیم مومن می باشد که پس از بررسی متون، مطالب مرتبط با غذا و درمان و کمیت غذا و مختصری هم کیفیت غذا انتخاب گردیده و با بخش هایی از طب مدرن تطبیق داده شده است.
یافتهها: در طب سنتی ایران، یکی از سه اصل مهم درمان، تدبیر و تغذیه می باشد که در مورد تغذیه ما با قوانین مهمی بر خورد می کنیم که نقش اساسی در درمان بیماران بازی می کنند از جمله آن اثر کمیت غذا، اثر کیفیت غذا و اثر این دو با هم که در انواع مواد غذایی و قدرت و قوت غذاها و سرعت هضم و سرعت نفود و مواد تولیدی حاصل از متابولیسم غذاها نمود می یابد.
نتیجهگیری: قوانین حاکم بر انتخاب نوع غذا و مقدار غذا و اثرات آن در درمان بیماران به طور دقیق در منابع طب سنتی ایران ذکر شده است که در مورد قانون کمیت غذا ، اصول پرهیز غذایی (منع)، محدودیت غذایی (تقلیل)، تعدیل غذا و اضافه کردن غذا قابل بررسی و مداقه کامل است. اگرچه در طب امروزی نیز این مسئله مورد توجه قرار گرفته است و مقالات متعددی در این زمینه وجود دارد ولی متاسفانه در کشور ما چندان به این مسئله توجه نمی شود و حتی در طب مدرن نیز جزء اصول درمان قرار ندارد. با امید به اینکه این مقاله که خود راهکارهای طب سنتی و تحقیقات جدید و ارتباط بین اینهاست، بتواند راههای بهتر و کم هزینه تری برای درمان بیماران فراهم کند و افق های وسیع تری را بگشاید.
Mirheidary R, Nasery M, Ansaripoor M. The Role of the Quantity of Food in the Treatment of Various Diseases. jiitm 2016; 7 (2) :183-189 URL: http://jiitm.ir/article-1-692-fa.html
میر حیدری رضا، ناصری محسن، انصاری پور محمد. بررسی نقش کمیت غذا در درمان انواع بیماریها. مجله طب سنتي اسلام وايران. 1395; 7 (2) :183-189