سابقه و هدف: طب سنتی ایرانی براین باور است که تعادل یا عدم تعادل چهار خلط در بدن باعث سلامتی یا ایجاد بیماری در انسان میشود. فصد یکی از تکنیکهایی است که بوسیله آن تعادل از دست رفته بدن، دوباره تأمین میشود. بدین صورت که هر یک از اخلاط زائد از طریق شکاف در عروق با تیغ خارج میشوند. از سوی دیگر کاربرد نامناسب آن میتواند عوارضی ایجاد نماید. این مسئله لزوم شناخت کامل مبانی فصد و کاربردهای آنرا در درمان بیماریهای مختلف میرساند. رحم از اعضای اصلی بدن و محل تکون و تولد فرزند است که بیماریهای آن با بیماریهای اعضای دیگر در تقابل است. بنابراین توجه به سلامت آن از اهمیت ویژهای برخوردار است. لذا این مطالعه به منظور تبیین دیدگاه طب سنتی ایرانی درمورد کاربرد فصد در بیماریهای رحمی طراحی شده است.
مواد و روشها: در این مطالعه، با بررسی منابع طب سنتی از جمله قانون، ذخیره خوارزمشاهی، خلاصهالحکمه، اکسیراعظم و سایر کتب مطالب مختص به بیماریهای رحمی و درمان آنها و جایگاه فصد در درمان بیماریهای رحمی جمعآوری و دستهبندی گردید. همچنین با استفاده از پایگاههای اطلاعاتی به جستجوی مقالات چاپشده طب کلاسیک در این مورد پرداخته شد.
یافتهها: در طب سنتی فصد در مواردی از بیماریهای رحمی از جمله منوراژی، آمنوره، نازایی، انحراف رحم، ترشحات رحم، بثورات و زخمهای رحمی و خارش رحم مورد استفاده قرار میگیرد. در طب مدرن شواهدی دال بر تأثیر فلبوتومی در بیماریهای رحمی یافت نشد.
نتیجه گیری: گرچه در طب کلاسیک بجز موارد اندکی از فصد به عنوان درمان بیماریها استفاده نمیشود، اما با توجه به استفاده از این روش در طول قرنها در درمان بیماریها از جمله بیماریهای رحم، جا دارد با تحقیق و پژوهش بیشتر و با انجام مطالعات کارآزمایی بالینی جایگاه واقعی آن شناسانده شود.