نضج در طب ایرانی، فرآیندی است که طی آن، مواد زاید بیماریزا آمادهی دفع شده و خروج آنها از بدن آسان میگردد. به عبارت دیگر طبیب باید قبل از آنکه اقدام به پاکسازی بدن از مواد بیماریزا نماید، ابتدا آنها را نضج دهد؛ مگر آنکه در شرایط خاص فرصت این کار وجود نداشته باشد، این آمادهسازی قبل از دفع لازم و مورد تأکید حکما است و چه بسا استفراغ و دفع مواد قبل از نضج بر شدّت بیماری بیافزاید.
هر خلطی برای نضج باید به قوامی معتدل برسد و این قوام در مورد هر خلط متفاوت است. بنابراین داروهای منضج نیز متفاوت میباشند و هر خلطی منضج مخصوص به خود را دارد. امّا برای رسیدن به نتیجهی مطلوب، لازم است که شرایط مکانی و زمانی هم در نظر گرفته شود و در مورد هر بیمار با توجه به نوع و شدّت بیماری او توجه لازم صورت گیرد.
شناخت نضج و کاربردهای آن در مطالعه و بررسی روشهای درمانی طب ایرانی لازم و ضروری است و پژوهش در شیوههای درمانی طب ایرانی بدون رعایت نضج که از اصول درمانی این طب میباشد با خطای تفسیری همراه خواهد بود. علاوه بر آن توجه به مقولهی نضج در کنار درمان رایج میتواند نوید بخش ارتقاء روند درمانی حال حاضر باشد.
Jaladat A, Attarzadeh F, Sadeghpour O. Maturation; an Important Step in Treatment Protocols of Iranian Medicine. jiitm 2011; 2 (3) :215-220 URL: http://jiitm.ir/article-1-56-fa.html
جلادت امیر محمد، عطارزاده فاطمه، صادقپور امید. نضج؛ مرحلهی مهم درمانی در طب ایرانی. مجله طب سنتي اسلام وايران. 1390; 2 (3) :215-220