در دورۀ عباسیان، پیشرفت مسلمانان در زمینۀ پزشکی و داروسازی بیش از سایر علوم بود. پزشکان و دانشمندان ایرانی، نقش برجستهای در این پیشرفت داشته‌اند. شهر دینور یکی از مراکز علمی و فرهنگی کهن ایران اسلامی است و از دیرباز مهد عارفان و بزرگانی در عرصۀ علم و عرفان بوده و از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است. یکی از مشاهیر در طب سنتی اسلام و ایران که از شهر دینور قد برافراشت ابوحنیفه دینوری است که با وجود نقش بارزی که در گیاهشناسی داشته و آثار ارزشمندی که در این زمینه دارد، متأسفانه منابع تاریخی ناچیزی دربارۀ زندگی و معرفی آثار گیاهشناسی این دانشمند بزرگ موجود است. هدف از نگارش این مقاله، شناساندن ابوحنیفه دینوری به‌عنوان یکی از بزرگان گیاه‌شناس ایرانی در قرن سوم هجری قمری است. این پژوهش به‌شیوۀ اسنادی و کتابخانهای و براساس مطالعه و بررسی کتابها و منابع طب سنتی و تاریخی ایران و اسلام و همچنین منابع الکترونیک انجام شده است. ابوحنیفه اولین گیاه‌شناس مسلمان در دوران اسلامی است که توانست راهگشای بسیاری از پرسش‌ها و ندانسته‌ها به‌ویژه در زمینۀ گیاهشناسی باشد؛ به‌گونه‌ای که بسیاری از دانشمندان بزرگ همچون ابن‌بیطار و ابوریحان بیرونی در تبیین و توصیف برخی گیاهان از آثار ارزشمند ایشان نقل‌قول کرده‌اند. معرفی دانشمندان مسلمان ایرانی که علی‌رغم خلاقیت و آثار ارزشمندشان چنانچه باید شناخته نشدهاند، میتواند نقش مهمی را که مشاهیر ایرانی در پیشرفت علوم مختلف داشته‌اند به‌درستی تبیین کند.
Jahanbani P, Shams Ardekani M R, Eftekhari M. Introducing the scholars of traditional medicine of Islam and Iran:
Abu Hanifa Dinawari, the first Iranian Muslim botanist. jiitm 2022; 13 (1) :51-62 URL: http://jiitm.ir/article-1-1467-fa.html
جهانبانی پروین، شمس اردکانی محمدرضا، افتخاری مهدیه. معرفی مشاهیر طب سنّتی اسلام و ایران:
ابوحنیفه دینوری، اولین گیاه‌شناس مسلمان ایرانی. مجله طب سنتي اسلام وايران. 1401; 13 (1) :51-62
