سابقه و هدف: به علت مواجهه جهان با همهگیریکووید-۱۹در سال ۲۰۲۰ میلادی، شاید بهنظر برسد بیماری‌های همه‌گیری یکی از معضلات امروزی جوامع بشری است؛ درحالیکه بشر قرن‌هاست با بیماری‌های همه‌گیری مواجه بوده و برای آن راهکارهای درمانی داشته است. یکی از مکاتب طبی که در مواجهه با این بیماری‌ها راهکارهای درمانی ارائه کرده است، مکتب طب ایرانی است. در این مطالعه به تأثیر اعراض نفسانی در ابتلا و پیشگیری از بیماری‌های همه‌گیری در طب ایرانی پرداخته شده است. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر یک مطالعۀ مروری با روش کتابخانه‌ای است که به گردآوری اطلاعات در منابع معتبر طب سنتی از قبیل ذخیرۀ خوارزمشاهی، نصیحت‌نامه، دستور الاطبا فی دفع ااطاعون و الوبا پرداخته است که اطلاعات با جست‌وجو در پایگاه‌های اطلاعاتی داخلی و بین‌المللی معتبر، دسته‌بندی و ارائه شدند. یافته‌ها: اعراض نفسانی، افراد را مستعد ابتلا به همه‌گیری‌ها خواهد کرد. تأثیر اعراض نفسانی در بیماری‌های واگیردار از دو منظر می‌تواند مورد توجه قرار بگیرد؛ اول تأثیر اعراض بر روی بدن است. علاوه بر آن تصورات نفسانی موجب تأثیر و فعل‌و‌انفعال بدن می‌شود. حکمای ایرانی در اعراض نفسانی در این ایام تدابیری اندیشیده‌اند. این تدابیر شامل دو روش است که متناظر با دو روش تأثیر ابتلای اعراض بر همه‌گیری‌هاست؛ روش اول آنکه به اثری که هرکدام از اعراض در بدن می‌گذارند، توجه کنند و آن را به ضد اثر آن درمان کنند و روش دوم طرز نگرش افراد به این حادثۀ ناگوار است. نتیجه‌گیری: طب ایرانی تدابیر ویژه‌ای در رابطه با بهداشت روانی در همه‌گیری‌ها دارد که این عمق آگاهی حکمای ایرانی را به مسائل مربوط به بهداشت روانی افراد اعم از بیمار و سالم نشان می‌دهد.
Shaabani N, Alamdar Z, Ghahramani Z, Tajik N, Ayati M H. The role of fear and anxiety in epidemics and Persian medicine recommendations. jiitm 2021; 12 (2) :131-136 URL: http://jiitm.ir/article-1-1389-fa.html
شعبانی نفیسه، علمدار زهرا، قهرمانی زهرا، تاجیک نرگس، آیتی محمدحسین. نقش ترس و نگرانی در ابتلا به همه‌گیری‌ها و تدابیر آن در طب ایرانی. مجله طب سنتي اسلام وايران. 1400; 12 (2) :131-136
