سابقه و هدف: هر علمی میتواند از طریق همگرایی نظریهها و تجربههای مفید و با استفاده از دادههای جدید توسعه یابد. علم طب نیز از این قاعده مستثنا نیست. نادیده انگاشتن گنجینۀ عظیمی از دانش پزشکی که طی قرنها در فرهنگها و تمدنهای مختلف شکل گرفته و تکامل یافته است، منطقی بهنظر نمیرسد. مواد و روشها: این مقاله یک مطالعۀ مروری و سیاستگذاری علمی است. در این مطالعه لغات کلیدی به زبانهای فارسی و انگلیسی در پایگاههای علمی داخلی نظیر SIDMagiran,Irandoc, و پایگاههای جستوجوی علمی بینالمللی نظیرPubMedScopus, و Web of Science مورد جستوجو قرار گرفت. بازۀ زمانی مورد جستوجو برای مشخصکردن مقالههای مورد نظر از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۲۰ در نظر گرفته شده است. در این مطالعه مقالات و آثار پژوهشی اصیل و مروری بررسی شده است. در انتها نتایج بر مبنای علوم زیستی پیشرفته جمعبندی شده است. یافتهها: سازمان جهانی بهداشت از سال ۱۹۷۷ خواستار توجه دولتها به کاربرد طب سنتی شد و از سال ۲۰۰۲ میلادی برنامهای را برای الحاق طب سنتی با طب مدرن، که در نهایت به ایجاد طب همگرا منتهی شد، آغاز کرده است. کشور چین در این میان پیشتاز بود و قدمهای بزرگی در راه همگرا کردن طب سنتی خود با دیدگاهها و رویکردهای طب مدرن برداشته است. ایران با دانشمندانی چون ابنسینا که شهرت جهانی دارند از سابقۀ تاریخی درخشانی در علم طب برخوردار است؛ بنابراین انتظار میرود که طب ایرانی با نگاه همگرایی و فراگیر دربرگیرندۀ تمامی دانش طب از قدیم تا جدید باشد و در طب همگرا در سطح ملی و بینالمللی پیشتازی کند. یکی از شیوهها برای همگرا شدن طب قدیم با طب جدید، انجام تحقیقات در سطح مولکولی و بیومولکولی در مورد نسخههای طب سنتی است. رویکردهایی که اخیراً توسط پژوهشگران در این بررسیها مورد توجه قرار گرفته شامل زیستشناسی سامانهای، پروتوئومیکس، متابولومیکس و دیگر آنالیزهای شبکه است. نتیجهگیری: انسان موجود بسیار ناشناختهای است، بنابراین باید سلامت انسان را در توازن با طبیعت و فطرت او نگریست؛ لذا برای پیشگیری و درمان بیماریهای او شایسته است از الگوبرداریهای طبیعی، سبک زندگی سالم، خرد و دانش بر مبنای طبع و فطرت او در کنار پیشرفتهای پزشکی نوین بهره گرفت.
Mamashli F, Saboury A A, Moghadamnia S H, Moosavi-Movahedi A A. A look to the convergence of Modern and Traditional Medicine. jiitm 2020; 11 (3) :263-272 URL: http://jiitm.ir/article-1-1297-fa.html
ممشلی فاطمه، صبوری علیاکبر، مقدمنیا حسن، موسوی موحدی علیاکبر. نگاهی به همگرایی طب مدرن و سنتی. مجله طب سنتي اسلام وايران. 1399; 11 (3) :263-272