سابقه و هدف: زخم پپتیک از ناراحتیهای دستگاه گوارش میباشد. امروزه به دلیل بروز مقاومت دارویی و عوارض جانبی، تمایل به استفاده از فرآوردههای طبیعی بیشتر شده است.گیاه کدوحلوایی (Cucurbita moschata Duchesne) دارای خواص دارویی مانند خواص ضدالتهابی است.هدف از این مطالعه بررسی اثرات محافظتی و درمانی عصارۀ هیدروالکلی پوست این گیاه بر پپتیک اولسر القا شده با اتانول در مدل حیوانی میباشد. مواد و روشها: پس ازتهیۀ عصارۀ پوست کدوحلوایی، زخم معده از طریق روش تجویز خوراکی اتانول القا شد. موش‌ها گروهبندی شدند: گروه کنترل مثبت (دریافت‌کننده امپرازول با دوز ۲ و ۱۰ میلیگرم بر کیلوگرم)، گروه کنترل منفی، گروه محافظتی دریافت‌کنندۀ عصارۀ گیاه در دوزهای ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ میلیگرم بر کیلوگرم (گاواژ)، گروه سالم، گروه درمانی (بعد از القای زخم، یک هفته تحت درمان بودند). در گروههای محافظتی عصارۀ گیاه و امپرازول به مدت یک هفته قبل از القای زخم تجویز شد. سپس، بررسی ماکروسکوپیک و میکروسکوپیک بافت مخاطی معده و رنگآمیزی H&E بافت انجام شد. یافتهها: میزان کاهش ایندکس زخم در گروه درمانشده با امپرازول و گروههای محافظتی و درمان با عصاره نسبت به گروه کنترل معنی‌دار بود. کمترین ایندکس زخم در گروه دریافت‌کننده عصارۀ حفاظتی با دوز ۲۰۰ میلیگرم بر کیلوگرم و گروه دریافت‌کنندۀ عصارۀ درمانی با دوز۲۰۰ میلیگرم بر کیلوگرم بود. در نمای میکروسکوپیک مخاط معده در اثر دوزهای مختلف عصارۀ پوست گیاه کدوحلوایی، زخمهای مخاطی خفیف و کاهش سلول‌های التهابی دیده شد. در نمای میکروسکوپیک مخاط معده در اثر امپرازول، عدم کندهشدن مخاط معده، خونریزی خفیف در مخاط، نکروز قطعه‌ای و خفیف اپیتلیوم مخاط معده و نظم و سازمان‌یابی بهتر غدد معده نسبت به گروههای دیگر دیده شد. نتیجه گیری: استفاده از اتانول باعث ایجاد پپتیک اولسر میشود. همچنین درمان با عصارۀ حاصل از پوست کدوحلوایی سبب بهبود این زخم میشود و نسبت به گروه کنترل تفاوت معنی‌دار است.
Darabi Ghasemi M, Jafari Z, Shafiei S, Morovati M R, Farzaei M H. Evaluation of protective and therapeutic effect of hydroalcoholic bark extract of
Cucurbita moschata Duchesne in ethanol-induced peptic ulcer in rats. jiitm 2022; 13 (2) :125-136 URL: http://jiitm.ir/article-1-1506-fa.html
دارابی قاسمی مینا، جعفری زهرا، شفیعی سحر، مروتی محمدرضا، فرزایی محمدحسین. ارزیابی اثرات محافظتی و درمانی عصارۀ هیدروالکلی تهیه‌شده از پوست گیاه کدوحلوایی
(Cucurbita moschata Duchesne) در مدل پپتیک اولسر القاشده با اتانول در موش صحرایی. مجله طب سنتي اسلام وايران. 1401; 13 (2) :125-136
