سابقه و هدف: توجه به کودک و کودکی از معدود موضوعهایی است که دانشمندان، پزشکان و رهبران مختلف بر آن اتفاقنظر دارند و تأکید میکنند که جوامع خواهان پیشرفت، باید به کودک توجهی ویژه داشته باشند تا عضوی صالح در میان آنها باشد. کتاب «تدبیر الحبالی و الأطفال» کاملترین و بهترین کتاب دربارۀ طب و بهداشت اطفال تا سالها پس از دورۀ رنسانس محسوب میشود. بازشناسی کتابها و آثار علمی گذشتگان بهویژه دورۀ تمدن اسلامی، از ضروریترین وظایف مراکز علمی دانشگاهی است که کتاب «تدبیر الحبالی و الأطفال» با این هدف بازشناسی میشود. مواد و روشها: مقالۀ حاضر یک مطالعۀ تحقیقی توصیفی است که با روش کتابخانهای براساس نسخۀ چاپی کتاب «تدبیر الحبالی و الأطفال» و ترجمۀ فارسی آن، انجام شده است. یافتهها: کتاب «تدبیر الحبالی و الأطفال» تنها اثر دانشمندی به نام احمد البلدی در قرن چهارم هجری قمری است. این کتاب در موارد زیادی با پزشکی رایج، قرابت و تطابق دارد و موضوعهای مربوط به طب و بهداشت مادر، نوزاد و کودک را در بر دارد که حاصل نظرات پزشکان متقدم و معاصر البلدی و نتایج تجربههای علمی اوست. کتاب، سه مقاله و ۱۶۶ باب دارد و در سال ۱۳۹۲ هجری شمسی ترجمه شده است. برخی موضوعهای مطرح در این اثر شامل تدبیر بارداری، زایمان، مزاج جنین، شیر مادر و اصلاح آن، مراحل رشد و تکامل کودک، تغذیه، ورزش و دهها موضوع دیگر میشود. نتیجهگیری: کتاب «تدبیر الحبالی و الأطفال» منبع ارزشمندی برای طب بارداری، زایمان، نوزاد و کودک است.
Rajabnejad M R, Mohammadi N. Ahmad ibn Muhammad ibn yahya al-Baladi and his single work called “Tadbir al-Hubala wa-al-Atfal wa-al-Sibyan”. jiitm 2021; 12 (1) :79-84 URL: http://jiitm.ir/article-1-1353-fa.html
رجبنژاد محمدرضا، محمدی نسرین. معرفی کتاب
«تدبیر الحبالی و الأطفال و الصبیان» تألیفی در قرن چهارم هجری قمری
اثر احمدبنمحمدبنیحیی البَلدی. مجله طب سنتي اسلام وايران. 1400; 12 (1) :79-84