سابقه و هدف: از میان استادان برجستهای که در دارالفنون آموزش دیدهاند بهنامترینشان در حوزۀ درمان با طب تلفیقی (طب مدرن و طب سنتی) عبدالله خان احمدیه است. او در سال ۱۲۹۴ خورشیدی از دارالفنون فارغالتحصیل شده است. آنچه در حال حاضر این پزشک بهنام تاریخ معاصر را مورد توجه دانشکدههای طب سنتی قرار داده است، نحوۀ شرح‌حال‌گیری ایشان و برخورد قدم‌به‌قدم بالینی تا درمان بیمار است. هدف از این مطالعه بررسی روش درمان و نحوۀ گزارش‌گیری دکتر احمدیه است. موادوروشها: این مطالعه به روش کتابخانهای انجام شده که یادداشت‌های در دسترس دکتر احمدیه را مورد بررسی قرار داده است. بخشی از این نسخهها و یادداشتها را مرحوم استاد اصفهانی در یک فایل کامپیوتری جمع‌آوری کرده و بخش دیگر در کتاب «راز درمان» به چاپ رسیده است. یافتهها: دکتر عبدالله خان احمدیه در روال شرح‌حال‌گیری به احوال چهره، زبان و گوارش بیمار توجه عمیقی داشته است. آنچه در یادداشت‌های ایشان بسیار به چشم می‌خورد دقت در شرح‌حال‌گیری، ارتباط روزانه با بیمار، خُلق نیکو، صرف وقت زیاد طی معاینه و ویزیت بیمار و نسخههای تلفیقی است. او بنا به نیاز، هم داروهای طب رایج و هم گیاهان دارویی را در سبد دارویی بیمار در نظر می‌گرفت. آنچه در روند درمان ارزشمند ایشان بسیار به چشم می‌خورد استفاده از بهبود کارکرد گوارشی و اجابت مزاج بیمار جهت تسریع روند بهبودی است. نتیجه‌گیری: بهنظر می‌رسد بررسی نسخهها و روش درمانی ایشان در دانشکدههای طب سنتی توسط دانشجویان و در جلسات گزارش صبحگاهی در پیشبرد درمان تلفیقی بتواند رهگشا باشد؛ چرا که یادداشت‌های باارزش دکتر احمدیه فقط یک یادداشت روزانۀ سیر بیماری نیست، بلکه یک تفکر بنیادین در درمان تلفیقی را به عرصۀ ظهور رسانده است که امروزه جایگاه ویژهای در بهداشت و درمان اکثر کشورهای توسعه‌یافته دارد.
Mokaberinejad R, Akhtari E. Dr. Abdullah Khan Ahmadieh's method in treating and reporting patients: A combination of traditional and conventional medicines. jiitm 2020; 11 (3) :287-294 URL: http://jiitm.ir/article-1-1299-fa.html
مکبری‌نژاد روشنک، اختری الهام. روش دکتر عبدالله خان احمدیه در درمان بیماران، تلفیقی از طب سنتی و طب رایج. مجله طب سنتي اسلام وايران. 1399; 11 (3) :287-294
