سابقه و هدف: گیاهان دارویی دارای جایگاه ویژه در تأمین بهداشت و سلامت جوامع، پیشگیری و درمان بیماریها هستند. استان کردستان نیز به عنوان یکی از ذخایر ژنتیکی عمده گیاهی و از قطبهای تنوع گیاهان دارویی در کشور به شمار میرود. وجود عطاریهای متعدد و بازار سنتی استان که محل عرضهی گیاهان دارویی است حاکی از علاقه و توجه مردم این دیار میباشد. لذا تحقیق حاضر با هدف ارزیابی عرضه گیاهان دارویی و خصوصیات عرضهکنندگان در شهر سنندج انجام گرفت.
مواد و روشها: در تحقیق حاضر ویژگیهای حرفهای واحدهای عرضهکننده و میزان دانش عرضهکنندگان گیاهان دارویی از عطاریهای شهر سنندج در سال ۱۳۹۳ بررسی شد و ۲۰ واحد توزیعکننده به عنوان جامعۀ آماری این پژوهش مورد مطالعه قرار گرفتند. به منظور جمعآوری دادهها با استفاده از روشهای اسنادی و میدانی نسبت به طراحی پرسشنامه اقدام شد. ابتدا روائی پرسشنامه بررسی و مورد تأیید قرار گرفت و یک مطالعۀ راهنما با انتخاب ده نفر از عطاران، خارج از محدودهی تحقیق، برای بررسی پایایی ابزار سنجش انجام گرفت، میزان آلفای کرونباخ پس از اعمال تغییرات لازم، (%۸۵=α) بود که نشان از پایا بودن ابزار تحقیق دارد.
یافتهها: نتایج نشان داد نمونههای مورد بررسی از سطح دانش متوسطی در زمینهی گیاهان دارویی برخوردارند و ۳۵درصد افراد مورد مطالعه دارای تحصیلات دانشگاهی و بیش از ۷۵ درصد افراد به صورت کم و بیش در کلاسهای آموزشی شرکت کردهاند. پرفروشترین گیاهان در عطاریها عبارتند از گلگاوزبان، زردچوبه، بابونه، دارچین، نعناع، شوید، پونه و آویشن. اکثر مراجعهکنندگان از قشر متوسط و پایین جامعه و بیشتر مراجعات برای معالجهی بیماریهای سرماخوردگی، سردرد، گوارشی و قلبی است، بیشتر گیاهان موجود در عطاریها از خود استان و استان کرمانشاه تهیه میشد.
نتیجهگیری و توصیهها: مهمترین فاکتورهایی مؤثر در عدم آگاهی کامل نمونههای مورد بررسی، عدم شرکت در کلاسها و دورههای آموزشی بنا به دلایل مختلف است، قطعاً اتخاذ برنامهریزی و سیاستگذاری لازم جهت کشت گیاهان دارویی و همچنین ارائه دورههای آموزشی توسط ارگانهای مربوطه و نظارت جامع و دقیق توسط سازمانهای متخصص و ذیربط به ویژه دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی استان کردستان و همچنین جهاد کشاورزی استان میتواند کمک شایانی به توسعه و پیشرفت عطاریهای شهر داشته باشد.