سابقه و هدف: اضطراب و اختلال خواب از جمله عوارض شایع دوران بارداری است که می‌تواند بستر مناسبی را برای بسیاری از اختلالات سلامتی در این دوران ایجاد کند. رایحه‌درمانی با گل سرخ یکی از درمان‌های طب سنتی است که در تسکین درد، کاهش اضطراب، بی‌خوابی و بهداشت دورۀ بارداری مؤثر اعلام شده است و فاقد هر گونه عوارض ناخوشایند گزارش‌شده می‌باشد که می‌تواند در کنار درمان‌های استاندارد جهت مدیریت مشکلات دوران بارداری به‌کار رود.
مواد و روش‌ها: این مطالعه کارآزمایی بالینی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی، تعداد ۱۲۴ زن باردار مراجعه‌کننده به ۹ مرکز سلامت جامعۀ شهری ابهر زنجان انتخاب شدند و در گروه آزمون، زنان یک پارچۀ نخی آغشته با ۳ قطره عصارۀ گل سرخ را هر شب هنگام خواب به مدت ۲ هفته در سه‌ماهۀ سوم بارداری در کنار بالش قرار دادند. برای سنجش اضطراب از پرسشنامۀ اشپیل برگر (Spiel Berger) و برای سنجش کیفیت خواب از پرسشنامۀ کیفیت خواب پیتزبورگ (Pittsburgh Sleep Quality Questionnaire) استفاده شد و داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار و آزمون‌های مناسب تحلیل شد.
یافته‌ها: میانگین نمرات اضطراب آشکار و پنهان در گروه آزمون با مداخله نسبت به گروه کنترل، کاهش معنی‌داری یافت و میانگین تغییرات نمرات اضطراب آشکار و پنهان پس از مداخلۀ رایحه‌درمانی در دو گروه کنترل و آزمون اختلاف معنی‌داری با هم داشتند(۰/۰۰۰۱>p). همچنین تغییرات نمرۀ کیفیت خواب در دو گروه آزمون و کنترل یکسان نبود، بلکه کیفیت خواب گروه آزمون بهتر بود (۰/۰۰۰۱>p).
نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که رایحه‌درمانی با عصارۀ گل سرخ بر کاهش اضطراب آشکار و پنهان و بهبود کیفیت خواب زنان در سه‌ماهۀ سوم بارداری تأثیر مثبت داشت و این رایحۀ در دسترس، ایمن و مورد پذیرش زنان باردار و خانواده‌هایشان بود.
