سابقه و هدف: زندگی شهری و صنعتی و دوری تدریجی از سبک زندگی سالم در سطوح فردی، خانوادگی و اجتماعی، چالش‌هایی را برای نظام سلامت به‌وجود آورده است که متخصصان، آن را از پیامدهای زندگی مدرن می‌دانند. هدف پژوهش حاضر، آن است که با استفاده از رویکرد آیندهپژوهانه به بررسی پیامدها و چالشهای احتمالی نظام سلامت ناشی از تغییر و تحولات سبک زندگی در کشور تا ۱۰ سال آینده بپردازد و پاسخهای ممکن طب ایرانی را در بهبود سبک زندگی آشکار کند.
مواد و روش‌ها: این تحقیق، کاربردی و از نظر نحوۀ گردآوری دادهها، دارای روش ترکیبی (کمّی و کیفی) است. بهمنظور تجزیهوتحلیل دادهها، از تحلیلهای آمار استنباطی و روش «تحلیل اثرات متقابل» (به کمک نرم‌افزار میک‌مک) و «چرخ آینده»، که در زمرۀ فنون آینده‌پژوهی به‌حساب می‌آیند، استفاده شده است. جامعۀ آماری در این مطالعه بهمنظور مصاحبه و توزیع پرسشنامه، متخصصان طب ایرانی، مدیران وزارت بهداشت و اعضای هیئت‌علمی دانشکدههای طب ایرانی بوده‌اند.
یافتهها: در یافتههای پژوهش، هفده متغیر کلیدی مؤثر بر آینده شناسایی شدند؛ سپس پیاده‌سازی روش تحلیل اثر متقابل بر روی این متغیرها، علاوه بر اینکه سازوکار اثرگذاری بین آنها را آشکار کرد، چهار عامل «شهرنشینی و جابه‌جایی جمعیت»، «مواد مخدر»، «غذاهای آماده» و «مواد آلاینده در هوا» را به‌عنوان پیشران‌های آینده‌ساز برجسته نمود. در مرحلۀ بعد و با کشف ارتباط میان عوامل، روش چرخ آینده کمک نمود تا تحلیل‌ها در افق آینده معنا یابند.
نتیجهگیری: با توجه به یافتههای این پژوهش مبنی بر عوامل و پیامدهای بسیار خطیری که نظام سلامت را با چالشهای فراوانی مواجه خواهد کرد، به‌نظر میرسد که یکی از مهم‌ترین راهکارهای برون‌رفت از بحرانهای پیش‌ِروی کشور، اصلاح سبک زندگی و استفاده از ظرفیت علمی و فرهنگی طب ایرانی است
