۱۱ نتیجه برای آویژگان
مجید آویژگان، مهتاب آویژگان، فرنوش میرزاده،
دوره ۲، شماره ۳ - ( پاييز ۱۳۹۰ )
چکیده
در برخی موارد زخمهای مزمن بافت نرم با روشهای متداول درمانی قابل درمان نیستند. در سالهای اخیر روشهای جایگزین موثری با استفاده از دانش طب سنّتی برای درمان این زخمها ارایه شده است. مقالهی حاضر گزارش یک مورد درمان زخم مزمن با استفاده از ژل آلوئه ورا (صبر) میباشد. زخم بیمار ناشی از تصادف اتومبیل بود و علیرغم استفاده از درمانهای متداول درمان بیمار بیش از ۶۰ روز بدون ایجاد پاسخ مطلوب به درمان به طول انجامید. پس از این بازهی زمانی بیمار تحت درمان با پانسمان ژل آلوئه ورا به صورت ۲ تا ۳ بار در روز و به مدّت ۴۲ روز قرار گرفت. به دلیل توقف در روند بهبودی، بعد از ۴۲ روز، درمان با پانسمان آلوئه ورا متوقف شد و پرمنگنات پتاسیم استفاده گردید؛ سپس مجدداً ژل آلوئه ورا تا بهبودی کامل مورد استفاده قرار گرفت. توقف فرآیند درمان در روز ۴۲ این سوال را مطرح مینماید که آیا برای درمان کامل زخم مزمن ژل آلوئه ورا به تنهایی موثر است و یا به همراه آن نیاز به استفاده از درمانهای کمکی میباشد؟
محمود بابائیان، مهدی برهانی، محمد رضا حاجی حیدری، احمد رضا شریفی علون آبادی، مهدی الصاق، مریم یاوری، محمد مظاهری، محمد علی کمالی، مجید آویژگان، پیمان ادیبی،
دوره ۲، شماره ۴ - ( زمستان ۱۳۹۰ )
چکیده
مکتب طب سنّتی ایران دارای مبانی قوی استدلالی میباشد که با کمک گرفتن از تجربه و قیاس و بر اساس عملکرد طبیعت بدن در جهت درک و توضیح بسیاری از علایم و نشانهها تلاش نموده است. دستگاه گوارش بخصوص معده در مکتب پزشکی ایرانی از اهمیّت ویژهای برخوردار میباشد و دقّت در پیشگیری و درمان بیماریهای معده در درمان بسیاری از بیماریهای بدن همواره مورد توجه بوده است. در معاینه و بررسی بیماریهای دستگاه گوارش، پزشک باید درک صحیحی از علم تشریح و ارتباط بین اندامها داشته باشد. همچنین بر اساس مکتب پزشکی ایرانی، طبیب علاوه بر اطلاع صحیح از علم تشریح، برای درک صحیح بیماریها و علایم آن میبایستی بر مبانی نظری طب بخصوص امور هفت گانهی طبیعیّه تسلّط کامل داشته باشد تا بتواند با استفاده از آن توضیح منطقی برای ارتباط بین علایم بیماری برقرار نماید. بر اساس نظریهی مکتب پزشکی ایرانی، امور منسوب به طبیعت بدن یا امور طبیعیّه شامل ارکان، مزاج، اخلاط، اعضاء، ارواح، قوا و افعال میباشند. مقایسههایی مابین این مباحث در مکتب طب ایرانی و طب سنّتی چین نیز در مقاله ذکرشده است.
مهدی برهانی، میثم شیرزاد، مهین الصاق، محمد مظاهری، احمد رضا شریفی علون آبادی، مریم یاوری، محمود بابائیان، محمد علی کمالی، محمد رضا حاجی حیدری، مجید آویژگان، پیمان ادیبی،
دوره ۲، شماره ۴ - ( زمستان ۱۳۹۰ )
چکیده
علایم متعددی در طب سنّتی ایران در مبحث بیماریهای معده آورده شده است که نشان از دقّت خاص پزشکان این دانش به نشانهشناسی بیماریها دارد. استدلال از برخی علایم من جمله نوع رنگ، بو و میزان یکنواختی مدفوع، نوع صدای گاز دفعی و شدّت بوی آن، بررسی میزان و شدّت عطش و نوع برطرف شدن آن با آب گرم و غیر گرم، رنگ و خصوصیات زبان، آروغ و انواع آن، تمایل به نوع مواد غذایی و میزان و نوع آب دهان، همه علایمی هستند که امروزه در دانش سمیولوژی و اخذ شرح حال یا اساساًً بررسی نمیشوند یا اطلاعات کمی در مورد آنها از بیمار اخذ میگردد. به نظر میرسد دقّت در نحوهی شرححال گیری و معاینهی فیزیکی بیماریهای معده توسط طبیبان طب سنّتی ایران از جمله ابن سینا میتواند در بهبود شیوهی شرححال گیری در طب رایج کمک کننده باشد. نکاتی که در طب سنّتی ایران مورد توجه بوده است، به نظر میرسد در یک دورهی تاریک تاریخی از مسیر دانش پزشکی خارج شده باشد و این دانش سیر طبیعی دگرگونی خود را که مشتمل بر ارتقاء و اصلاح دانش هر نسلی توسط نسل بعد از خود است، طی نکرده باشد. با این تئوری لازم است مطالعات تجربی بیشتری برای بررسی متون اصیل طب سنّتی ایران انجام گیرد تا تغییرات ذکر شده در علایم و نشانههای معدی در این متون نسبت به دانش روز سمیولوژی و اخذ شرححال، در بالین بیمار مورد بررسی قرار گرفته و فراوانی آنها تعیین گردد. در گام بعدی بررسی پایهی پاتوفیزیولوژیک تفاوتهای موجود در سیر مطالعات بالینی بسیار سودمند است. برخی مقایسهها مابین این مباحث در مکتب طب ایرانی و طب سنّتی چین نیز در مقاله ذکرشده است.
محمد مظاهری، مریم یاوری، محمود بابائیان، محمد رضا حاجی حیدری، مهدی برهانی، احمد رضا شریفی علون آبادی، مهین الصاق، مجید آویژگان، احمد اسماعیل زاده، علیرضا قنادی، پیمان ادیبی،
دوره ۲، شماره ۴ - ( زمستان ۱۳۹۰ )
چکیده
غذا از اهمیّت خاصی در حفظ سلامتی انسان برخوردار است. نیاز به غذا یک نیاز دایمی است تا آنچه را که بوسیلهی عوامل داخلی و خارجی به تحلیل میرود، جایگزین نماید. بدیهی است برخورداری از تندرستی، بدون داشتن تغذیهی صحیح میسر نمیباشد. در مکتب طب ایرانی بر تغذیهی صحیح و درمان از طریق غذا تأکید فراوانی شده است، تا آنجا که حکیم بزرگ ایرانی محمد بن زکریای رازی در قرن سوّم، اوّلین و مهمترین تدبیر درمان را اصلاح یا تجویز رژیم غذایی میداند. در این متون کیفیات و عملکردهای مشخصی برای مواد غذایی و خوراکی مشخص شده است که بعضی با علوم جدید قابل تأیید بوده و برای بعضی معادلی در علوم جدید یافت نمیشود. در این مقاله گروهبندی مواد غذایی در منابع طب سنّتی ایران به طور دقیق تشریح گردیده و تلاش شده است تا تعاریف طب سنّتی ایران، کما بیش با اصطلاحات علم نوین تغذیه همانندسازی گردد. تشابهات مابین این مبحث در مکتب طب ایرانی با طب سنّتی چین نیز ذکر شده است.
محمد رضا حاجی حیدری، محمود بابائیان، محمد مظاهری، مهین الصاق، مریم یاوری، محمد علی کمالی، مهدی برهانی، مجید آویژگان، علیرضا قنادی، پیمان ادیبی،
دوره ۲، شماره ۴ - ( زمستان ۱۳۹۰ )
چکیده
از دیدگاه مکتب طب سنّتی ایران بسیاری از بیماریهایی که در قسمتهای مختلف بدن ایجاد میشوند میتواند به نوعی ناشی از خوردنیها، آشامیدنیها و اختلالات و بیماریهای سیستم گوارش باشد. بنابراین بیماریهای معده به عنوان یکی از مهمترین و موثرترین اعضای دستگاه گوارش، از اهمیّت خاصی برخوردار میباشد. درد معده یکی از این بیماریها است که فیزیوپاتولوژی انواع آن در طب سنّتی ایران با توجه به کیفیت درد و ارتباط آن با غذا خوردن و سایر علایم به خوبی تبیین شده است.
سه علّت عمدهی درد معده در منابع طب سنّتی عبارتند از سوء مزاج، تفرق اتصال و یا هر دوی این موارد با هم، که جهت درمان هر کدام از سببها و تسکین درد، درمانها و راهکارهایی ارایه شده است.
در منابع طب سنّتی ایران، علل درد معده که به نظر میرسد بسیاری از آنها دردهای عملکردی باشد تبیین و روش درمان آن نیز مشخص شده است. در پزشکی نوین هم فرضیاتی در مورد علل درد عملکردی معده بیان شده است. در این مقاله علل درد معده در طب سنّتی از منابع طب سنّتی ایرانی بررسی و با سوء هاضمه با غلبهی درد در طب نوین و نیز با طب سنّتی چین مقایسه شده است.
مریم یاوری، محمد مظاهری، مهدی برهانی، محمد رضا حاجی حیدری، محمود بابائیان، محمد علی کمالی، مهین الصاق، مجید آویژگان، علیرضا قنادی، پیمان ادیبی،
دوره ۲، شماره ۴ - ( زمستان ۱۳۹۰ )
چکیده
بیماری ریفلاکس معده به مری با علامت سوزش سردل و به واسطهی عوامل آناتومیک و عملکردی نارسایی اسفنکتر تحتانی مری رخ میدهد. در پزشکی سنّتی ایران سوزش سردل بیشتر با عبارت حرقت معده ذکر شده است و سه دسته علّت در ایجاد آن موثر دانسته شده است. عامل اوّل مصرف غذاهای غلیظ و دیرهضم میباشد که با اصلاح شیوهی زندگی و رعایت قوانین تغذیه این مورد اصلاح میشود. دستهی دوّم به علّت وجود رطوبت خام در قسمتهای ابتدایی معده ایجاد میگردد که داروهای منضج و مسهل بلغم برای این بیماران موثر است و دستهی سوّم حالتی است که خلط سوداوی از طحال بیش از حد لازم به قسمتهای بالایی معده ریزش نماید که در این حالت مرطبات برای بیمار تجویز میگردد. با توجه به شیوع بالای سوزش سردل، انجام مطالعات کارآزمایی بالینی جهت بررسی مطالب ذکر شده در پزشکی سنّتی ایران و معرفی آن به پزشکان در راستای ارتقای روشهای درمانی این بیماری توصیه میگردد. در این مقاله سوزش سر دل و ریفلاکس با مباحث مربوطه در طب نوین و نیز طب سنّتی چین مقایسه شده است.
احمد رضا شریفی علون آبادی، مهین الصاق، محمد رضا حاجی حیدری، مهدی برهانی، مریم یاوری، محمود بابائیان، محمد مظاهری، مجید آویژگان، حمید افشار، پیمان ادیبی، علیرضا قنادی،
دوره ۲، شماره ۴ - ( زمستان ۱۳۹۰ )
چکیده
نفخ یکی از مشکلات شایع گوارشی در سطح جامعه است. در بسیاری از موارد علّت ارگانیک شناخته شدهای برای این عارضه یافت نمیشود که این نوع نفخ را نفخ عملکردی یا فانکشنال مینامند. اگرچه تا حدود سه دههی قبل بیماری گوارشی عملکردی را صرفاً سایکولوژیک در نظر میگرفتند، ولی امروزه ارتباط بین عوامل فیزیولوژیک و روانشناختی در مورد این بیماری مد نظر قرار گرفته است. طب سنّتی ایران علاوه بر توجه به علل غیر ارگانیک (موجبات اعراض نفسانی)، اسباب ارگانیک دیگری (اخلاط،...) را با توجه به مبانی خود مطرح مینماید که میتواند در درمان این عارضه کمک شایانی داشته باشد. در این مقاله سعی شده است تا علل نفخ عملکردی در پزشکی جدید با علل کلّی نفخ در طب سنّتی ایران مقایسه گردیده و به این پرسش پاسخ داده شود که آیا میتوان گفت برخی از بیمارانی که از نظر طب جدید نفخ عملکردی دارند از نظر طب سنّتی دارای اختلالی ارگانیک میباشند و از سوی دیگر نحوهی عملکرد جنبههای روانشناختی در هر کدام از این دو حوزه چگونه است؟ مقایسههایی بین مبانی طب سنّتی ایران و چین نیز در خصوص این بیماری انجام شده است.
مهین الصاق، فاطمه هادی زاده، محمد مظاهری، مریم یاوری، محمود بابائیان، احمد رضا شریفی علون آبادی، مهدی برهانی، محمد رضا حاجی حیدری، علیرضا قنادی، مجید آویژگان، پیمان ادیبی،
دوره ۲، شماره ۴ - ( زمستان ۱۳۹۰ )
چکیده
یبوست از شایعترین شکایات گوارشی است. بیش از یک هفتم جمعیت بالغین جهان از یبوست مزمن شاکی هستند. عوامل متعددی زمینهی ایجاد یا تشدید یبوست را فراهم مینمایند. در طب نوین معیارهای مشخص و نسبتاً دقیقی برای تعریف یبوست ذکر گردیده و بعضاً درمانهایی ارایه شده است. در طب سنّتی از یبوست با عناوینی مانند حصر (hasr)، قبض شکم و اعتقال بطن نام برده شده است و نوع خاصی از یبوست که همراه با درد میباشد نیز قولنج نامیده شده است. به نظر میرسد بررسی تطبیقی فیزیوپاتولوژی و درمانهای یبوست در طب نوین و طب سنّتی ایران و بهرهمندی از آثار روشهای مختلف درمانی در کنار یکدیگر بتواند به ارایه راهکارهایی با هزینه اثر بخشی بیشتر در درمان این بیماری بیانجامد. هدف از این مطالعه، بازخوانی دانش ذکر شده در طب سنّتی ایرانی دربارهی اختلال یبوست و بررسی امکان تطبیق تعاریف، علّت شناسی و تدبیر این بیماری در مکتب طب سنّتی با موارد متناظر خود در پزشکی امروزی است. برخی نظرات برگرفته از مبانی طب سنّتی چین نیز در مورد یبوست ذکر شده است.
مجید آویژگان، حمید رضا بهرامی طاقانکی، محمدحسین آیتی،
دوره ۳، شماره ۱ - ( بهار ۱۳۹۱ )
چکیده
مکتب پزشکی ایرانی، با سابقهای چند هزار ساله، که دوران شکوفائی فرهنگ اسلامی، باعث رشد و بالندگی آن گردید، یکی از طبهای قدیمی و باستانی است که متأسفانه در حال حاضر، کمتر از انتشار جهانی بهرهمند است و در کشور های حوزه سرزمینی ایران قدیم، مانند هندوستان و کشورهای عربی، به نامهای دیگری شناخته میشود. در مقابل، طب سنّتی چینی دارای اقبال جهانی بوده و در حال حاضر دارای گستردگی و مقبولیت بینالمللی است؛ به نحوی که تمام ۵ قارهی دنیا در حال تدریس، آموزش و استفادهی درمانی از آن هستند. به نظر میرسد، پزشکی ایرانی و طب سنّتی چینی، به دلیل همجواری تاریخی، دارای برخی مفاهیم مشترک بوده و احتمالاً بر یکدیگر تأثیرات متقابلی نیز داشتهاند.
گرچه این دو مکتب طبی در مفاهیم پایه و اصولی، شباهتها و تفاوتهایی بر اساس فرهنگ ایران و چین باستان دارند، ولی آنچه اهمیّت دارد، بررسی راهبردها و مسیری است که طب چینی برای جهانی شدن طی نموده، تا از این تجربه بتوان برای گسترش پزشکی ایرانی نیز استفاده نمود. به نظر میرسد با استفاده از راهکارهای زیر این امر عملیتر گردد:
۱. جمع آوری متون قدیمی و درمانهای موجود در فرهنگ عامیانه
۲. آکادمیک نمودن آموزش طب سنّتی ایرانی
۳. انجام تحقیقات علمی در اثبات روشها و درمانها
۴. تجمیع طب سنّتی ایران و طب نوین و ایجاد مراکز درمانی ادغام یافته
۵. تسری درمانهای پذیرفته شده علمی این رشته در نظام مراقبتهای اولیه
در این مقاله ابتدا به تبیین بخشهایی از طب سنّتی چینی پرداخته و دلایل انتشار جهانی آن را نام برده میشود و نهایتاً پیشنهاد گزینش این روش و راهکار، برای نیل به هدف جهانی شدن مکتب پزشکی ایرانی ارایه خواهد شد.
محمد علی کمالی، محمد مظاهری، مهدی برهانی، محمود بابائیان، احمد رضا شریفی، مهین الصاق، محمد رضا حاجی حیدری، مریم یاوری، مجید آویژگان، پیمان ادیبی، علیرضا قنادی،
دوره ۳، شماره ۲ - ( تابستان ۱۳۹۱ )
چکیده
از جمله علل شایع مراجعه بیماران به درمانگاه گوارش و دیگر درمانگاهها، تهوع و استفراغ میباشد که در صورت درمان میتواند تا حدود زیادی زندگی عادی فرد مبتلا را مختل کند .
در طب مدرن معمولا از دو واژه تهوع و استفراغ جهت توصیف بیماری استفاده میشود که تاکنون تحقیقهای گستردهای در راستای پیشگیری و درمان آن انجام شده و توصیههای فراوانی در این زمینه وجود دارد. در طب سنتی ایران چهار واژه تهوع، غثیان، تقلب نفس وقی به کار رفته که در قسمت علل ایجاد کننده آن یک سبب کلی و هفت سبب جزیی به نام «اسباب و علل» قی، تهوع و مواردی دیگر ذکر شده است. در این طب از نقش اخلاط، ضعف معده، فساد غذا در معده و مشارکت دیگر اعضا در ایجاد این بیماری سخن به میان آمده و سپس پیشگیری و درمان براساس سبب بیماری و نوع خلط بیماری زا پایهریزی میشود.
برخی از اوقات ممکن است علت اصلی ایجاد این بیماری در اعضای دیگر مانند دماغ، جگر، طحال و دیگر اعضا باشد ( مشارکت اعضا)، که در این حالت درمان اصلی باید متوجه رفع مشکل آن عضو گردد. رنگ مواد مستفرغه دال بر نوع خلط و ماده مسبب قی میباشد. رابطه قی با رطوبت و ضعف معده از دیگر موارد ذکر شده در این طب است.
انجام قی داوطلبانه با تشخیص و نظارت طبیب حاذق در موارد خاص بهعنوان پیشگیری و درمان جهت پاکسازی بدن از فضولات و مواد زاید از دیگر موارد پیشگفت در طب سنتی ایران است.
مجید آویژگان، محمد مظاهری، فیروزه صالح زاده،
دوره ۸، شماره ۲ - ( تابستان ۱۳۹۶ )
چکیده
سابقه و هدف: بیماریهای عفونی از اولویتهای سلامتی هستند. طب سنتی پارسی در بیماریها رویکرد تشخیصی و پیشگیرانه دارد. بازخوانی این بیماریهای عفونی ما را با نظرات تشخیصی و درمانی حکمای طب پارسی آشنا کرده و نیز بررسی یافته ی بالینی در طب مدرن که بتوان از آن در معالجه عفونتهای مقاوم به درمان استفاده کرد که هدف و موضوع این مقاله است.
مواد و روشها: این پژوهش، با روش مروری انجام گرفت ، بررسی کتاب طب اکبری است که مطالب مربوط به ۶۷ بیماری شایع عفونی از آن باز بینی, باز نویسی و سپس آخرین دستاوردهای طب نوین استخراج و مورد مقایسه قرار گرفت. که مجموعه منابع واجد شرایط ۲۱ منبع بود.
نتیجه گیری: اکثر علایم بالینی و معاینه فیزیکی قابل مقایسه با طب نوین است. لیکن طب سنتی به عفونتها مثل دیگر بیماریها با دید اخلاطی و مزاجی نگاه کرده و اتیولوژی را از تغییرمزاج میداند.همچنین از آنجاییکه در طب سنتی جایی برای آنتییوتیکها نیست لذا در درمان نیزاختلاف نظر کاملی وجود دارد.
به نظر می رسد که با تحقیق و بررسی بیشتر در طب پارسی میتوان نکات فراموش شده شرح حالگیری و روشهای معاینه را پیدا کرد که شاید با استفاده از آنها بتوان با هزینه کمتری به تشخیص رسید. گرچه در درمان اختلاف نظر کاملی وجود دارد ولی با توجه به گسترش روز افزون مقاومتهای آنتی بیوتیکی ، شاید در آینده ناگزیر از روش قدیمی برای جایگزینی آنتی بیوتیکهای مقاوم گردیم.