سابقه و هدف: پراکنش افسنتین در مازندران، گیلان، آذربایجان، کردستان، تهران و خراسان است. در منابع طب سنتی ایران افسنتین جهت درمان بسیاری از بیماریها معرفی شده است. هدف از این مطالعه، مروری بر منابع طب سنتی ایران در مورد افسنتین و بررسی اثرات مشاهده شده از آن در مستندات علمی اخیر است که ضمن بررسی تطبیقی این موارد، این گیاه و اثرات آن در طب سنتی و پزشکی نوین معرفی شود.
مواد و روشها: مطالعه حاضر از نوع مروری بوده و بر اساس جستجوی کتابخانهای در منابع اصلی و مکتوب طب سنتی ایران، و تطبیق آنها با مقالات روز و منابع طب رایج تدوین شده است.
یافتهها: بررسیهای عملی اثرات آنتیاکسیدانی، محافظت کبدی، ضد کرم، ضد مالاریا، محافظت نورونی، ضد صرع، ضد انگلی، ضد سم مار و ضد سرطانی از گیاه افسنتین را نشان میدهند. بررسی فیتوشیمیایی عصاره افسنتین حضور سزکویی ترپن لاکتونها، فلاونوئیدها، اسیدهای فنلیک، تاننها، روغنهای فرار، رزینها، لاکتونها و اسیدهای اورگانیک را نشان میدهد. باتوجه به خاصیت آنتیاکسیدانی، ضد التهابی و مهار رادیکالهای آزاد این ترکیبات، میتوان اثرات گیاه را به آنها نسبت داد.
بحث و نتیجهگیری: به نظر میرسد یافتهها، همخوانی بسیار نزدیک منابع طب سنتی و طب جدید را نشان میدهد بنابراین با بررسی دقیقتر متون گذشتگان و استفاده از یافتههای جدید علمی میتوان از این گیاه، فرآوردههای دارویی برای درمان انواع بیماریها تهیه کرد.