در طول تاریخ بیماریهای مسری در ایران تلفات بسیاری داشته است. فقدان یا کمبود امکانات پزشکی و درمانی در همهگیری این بیماریها تأثیرگذار بوده است. موقعیت جغرافیایی ایران و سرحداتِ پرتردد، خصوصاً در مرزهای آبی، امکان انتقال این بیماریها را بیش از پیش میکرد. در دورۀ قاجار به کوشش پزشکان اروپایی، نخستین تشکیلات صحی در ایران شکل گرفت و قرنطینه در مرزها بهعنوان راهحل اساسی برای مقابله با بیمارهای مسری مورد توجه قرار گرفت. همزمان در مناظق نفتخیز جنوب، شرکت نفت ایران و انگلیس بهعنوان مسئولِ ایجاد حفظ و نظارت بر بهداشت عمومی و نیز مقابله با بیماریهای مسری در منطقه شناخته میشد. مناطق نفتخیز همچون دیگر مناطق از ورود و شیوع بیماریها در امان نبود و شرکت نفت ایران و انگلیس ناچار از ارائۀ خدمات پزشکی در محدودۀ عملیاتی خود بود. از جملۀ این اقدامات، ایجاد نخستین بیمارستان در منطقه و خدمات بهداشتی و درمانی در این حوزه بود. این نوشتار با تأکید بر وبا و طاعون بهعنوان بیماریهای مسری فراگیر در دورۀ موردنظر به بررسی وضعیت بهداشتی و پزشکی در سالهای آغازین عملیات اکتشاف نفت میپردازد.
Kashani S, Bohranipoor A. Infectious diseases the first medical challenge in Iran oil industry. jiitm 2020; 10 :37-46 URL: http://jiitm.ir/article-1-1156-fa.html
کاشانی سکینه، بحرانیپور علی. بیماریهای مسری، نخستین چالش پزشکی در صنعت نفت ایران. مجله طب سنتي اسلام وايران. 1398; 10 () :37-46