اهمیت جانوران به‌ویژه حیوانات اهلی در زندگی بشر و توجه آدمی به آنها و ضرورت حفظ سلامت این حیوانات سبب پدیدآمدن علم‌الحیوان (جانورشناسی) و بیطار (دامپزشک) شد. در طول تاریخ به‌دلیل اهمیت این دانش و شغل بیطاری، منابع متعددی همچون عجایب‌نامه‌ها و آثار پزشکان و داروشناسان پدید آمد و مانند بسیاری از شاخه‌های علمی، در کنار دانش رسمی دامپزشکی و دانش عامۀ آن، حرفۀ بیطاری نیز در میان عوام پدیدار گشت و رایج شد. این پژوهش به منظور معرفی بیطار و بررسی جایگاه او، شیوه‌ها و روش‌های درمانی بیطار در فرهنگ عامه و متون ادبی است تا با توجه به اهمیت چارپایان در زندگی بشر در گذشته، ارزش کار بیطار آشکار شود. داده‌ها به شیوۀ کتابخانه‌ای و میدانی جمع‌آوری شده و روش تحقیق، توصیفی‌ـ‌تحلیلی است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که با توجه به اهمیتی که چارپایان در زندگی آدمی در روزگاران گذشته داشته‌اند، بیطار در فرهنگ عامه از طبقات درمانگر مهم محسوب می‌شده و بسیاری برای درمان بیماری‌های دامی همچون شکستگی و دررفتگی استخوان، زخم‌های عفونی، امراض چشمی (سبل، کوری و ...)، لَنگی، شکم‌درد و ... به او مراجعه می‌کردند و حتی در مواردی به درمان برخی بیماری‌های مشترک انسان و دام نیز اقدام می‌کرده است.
Jahanshahi Afshar A, Hosseini Sarvari N. Veterinarians in Persian literature and folklore. jiitm 2025; 16 (2) URL: http://jiitm.ir/article-1-1774-fa.html
جهانشاهی‌افشار علی، حسینی‌سروری نجمه. بیطار در ادب و فرهنگ عامه. مجله طب سنتي اسلام وايران. 1404; 16 (2)
