TY - JOUR T1 - Causes of anemia in traditional Persian medicine and comparison with conventional medicine TT - اسباب و علل کم‌خونی‌ در طب سنتی ایرانی و مقایسۀ آن با طب رایج JF - jiitm JO - jiitm VL - 12 IS - 1 UR - http://jiitm.ir/article-1-1347-fa.html Y1 - 2021 SP - 27 EP - 38 KW - Etiology KW - Anemia KW - Traditional Persian Medicine N2 - سابقه و هدف: کم‏‌خونی با کمبود گلبول‌های قرمز یا کاهش هموگلوبین خون ظاهر می‏‌شود. حدود یک‌سوم جمعیت جهان به کم‌خونی مبتلا هستند؛ بنابراین شیوع فراوانی دارد و یکی از پرهزینه‏‌ترین بیماری‌ها در نظام سلامت به‏‌شمار می‌آید. کم‌خونی با توجه به علت ایجادکنندۀ آن انواع مختلفی دارد. هدف از این مطالعه بررسی اسباب و علل کم‌خونی در طب سنتی ایرانی و مقایسۀ آن با طب رایج است. مواد و روش‌ها: در این مطالعۀ مروری، اسباب و علل کم‌خونی با کلیدواژه‌های قلت الدم و کم‌‏خونی در منابع معتبر طب سنتی ایرانی از قرن چهارم تا سیزدهم هجری قمری مانند الحاوی، قانون، ذخیرۀ خوارزمشاهی و اکسیر اعظم جست‌وجو شده است. همچنین پایگاه‌های علمیGoogle Scholar, Scopus, SID, و PubMed با کلیدواژه‌های کم‌خونی و Anemia بررسی شدند. یافته‌ها: علل متعددی برای ایجاد کم‌خونی یا قلت الدم در منابع طب سنتی ایرانی مطرح شده است. از جمله می‌توان به سوء‌تدبیر در خوردن و آشامیدن، انواع سوء‌مزاج‌های معده و کبد، خروج خون از بدن با حیض یا نفاس یا اسهال خونی اشاره کرد. در طب رایج علل مطرح‌شده برای کم‌خونی شامل تغذیه‏ نامناسب، اختلال در معده و روده‌ها، بیماری‌های کبدی، خونریزی و بیماری‌های مزمن هستند. نتیجه‌گیری: اسباب و علل مطرح‌شده برای کم‌خونی در طب سنتی ایرانی تا حد زیادی با علل کم‌خونی از دیدگاه طب رایج مشابهت دارد. شناسایی زودهنگام علل ایجادکنندۀ کم‏‌خونی و اصلاح آن‌ها از جمله نوع تغذیه، مشکلات معده و کبد می‏تواند برای پیشگیری از ایجاد کم‌خونی راهگشا باشد. M3 ER -