RT - Journal Article T1 - Ethnobotanical study of the medicinal plants in Abadeh(Case study: Almalicheh rangelands) JF - jiitm YR - 2019 JO - jiitm VO - 10 IS - 1 UR - http://jiitm.ir/article-1-1093-fa.html SP - 71 EP - 88 K1 - Ethnobotany K1 - Medicinal Plants K1 - Participatory Observation K1 - Almalicheh K1 - Abadeh AB - سابقه و هدف: تغییر رویکرد جوامع به استفاده از دارو‌های گیاهی به جایگاه دیرینۀ گیاهان در بین مردم و شناخت سنتی آنان از گیاهان و پی بردن به آثار سوء دارو‌های شیمیایی برمی‌گردد. اتنوبوتانی به معنای دانشی است که بشر از گیاه‌شناسی و محیط زیست گیاهان دارد. در این تحقیق، یک ارزیابی اتنوبوتانیکی در مرتع آلمالیچه واقع در حدود ۷۰ کیلومتری جنوب شهرستان آباده در استان فارس صورت پذیرفت. شناسایی و معرفی ذخایر بومی گیاهان هر منطقه، اشکال و موارد استفادۀ سنتی این گیاهان با توجه به تنوع بوم‏‌شناختی ایران می‌تواند فراهم‏‌کنندۀ‌ اطلاعات مفیدی در زمینۀ فعالیت‌های دارویی و سیستم سلامت جامعه باشد. تحقیق حاضر با هدف شناسایی گیاهان دارویی شهرستان با استفاده از دانش و تجربه بومیان و همچنین معرفی خواص و ویژگی‌های ناشناخته این گیاهان است. مواد و روش‏‌ها: در این پژوهش پس از مطالعات پیشتاز و پیمایش صحرایی منطقۀ تحت مطالعه، لیست گیاهان دارویی منطقه، جمع‏‌آوری و با استفاده از منابع معتبر گیاه‏‌شناسی شناسایی شد، همچنین با مطالعات اسنادی و همچنین مصاحبه‌های عمیق و نیمه‌ساختاریافته، باورها و دانستنی‌های جوامع محلی مستندسازی شد. بر این اساس برای هر گونۀ گیاهی نام علمی، نام محلی، خواص درمانی، اندام مورد استفاده و نحوۀ مصرف تدوین شد. یافته‏‌ها: در این مطالعه ۷۹ تعداد گونۀ دارویی، متعلق به ۲۸ خانواده ‌شناسایی شد. بیشترین سهم در ترکیب گونه‌ها مربوط به خانواده‌های Compositae (۱۳ گونه)، Lamiaceae (۱۲گونه)، Apiaceae (۱۰ گونه)،Rosaceae ،Brassicaceae و Leguminaceae هر کدام با ۴ گونه بود. افراد بومی از تمامی گیاهان جمع‌آوری شده، استفادۀ خوراکی و دارویی داشتند. از میان مصارف سنتی و محلی نیز بیشترین کاربرد را در درمان بیماری‌های گوارشی، تصفیۀ خون و تنظیم فشارخون، قند خون، چربی خون، ضد عفونی کردن، خلط آور و ضد سرفه و سرماخوردگی به خود تخصیص دادند. نتیجه‌گیری: با توجه به بکر بودن منطقه و نبود مستندات کافی در خصوص تعدای از این گیاهان، وجود ۷۹ گیاه دارویی در مرتع آلمالیچه شهرستان آباده، غنای این منطقه را نشان می‌دهد. متأسفانه به دلیل از بین رفتن سنت‌ها حجم زیادی از دانش بومی در حال از بین رفتن است؛ بنابراین شناسایی این گیاهان، ثبت و مستندسازی آن‌ها می‌تواند جلوی از بین رفتن این دانش را بگیرد. LA eng UL http://jiitm.ir/article-1-1093-fa.html M3 ER -