TY - JOUR T1 - Mineral healing in Iranian-Islamic medicine: A review study TT - سنگ درمانی در طبّ ایرانی- اسلامی: مطالعه ای مروری JF - jiitm JO - jiitm VL - 9 IS - 4 UR - http://jiitm.ir/article-1-1057-fa.html Y1 - 2019 SP - 347 EP - 360 KW - Stone therapy KW - Mineralogy knowledge KW - Medical texts N2 - سابقه و هدف: داروسازی (صیدنه) به سبب ضرورت و نیاز همیشگی انسان از قدیمی­‌ترین دانش‌ها در سیر تاریخ علوم و تمدن بشری به‌شمار می­‌رود. ساخت و ترکیب داروها مستلزم شناخت مواد دارویی بود. در میان داروها با منشأ گیاهی، حیوانی و مواد معدنی، سنگ‌ها نیز کارکرد دارویی و درمانی داشتند. مواد و روش‌ها: این پژوهش به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر متون پزشکی متقدّم (فردوس الحکمه، الحاوی، القانون، التَصریف، ذخیرۀ خوارزمشاهی) انجام گرفته است. تحقیق حاضر مطالعه­‌ای مروری است که جستجوی کلیدواژگان اصلی آن، حجر و سنگ در متون دست اول پزشکی و نرم‏‌افزار طب در بازۀ زمانی پنج‌‏ماهه انجام شد. یافته­‌ها: مطالعات حاکی از آن است که سنگ‌ها به‏‌عنوان مادۀ دارویی در درمان انواع بیماری‌های جسمی، اختلالات روحی و حتی ناراحتی­‌های پوستی تجویز شده­‌اند. نحوۀ کاربرد سنگ و جواهرات به شیوۀ استعمال داروی مفرد، ساخت داروهای مرکّب، ترکیب در معجون­‌ها و حَب­‌ها بوده است. در مواردی پزشکان برای پیشگیری از ابتلا به بیماری و مداوای آن توصیه می­‌کردند که بیمار سنگ به همراه خود داشته باشد. نتیجه‌­گیری: امروزه به سنگ‌درمانی به‏‌عنوان دیدگاهی جدید در درمان توجه می‌شود و مطالعات و تحقیقاتی دربارۀ تأثیر سنگ‌ها انجام شده است. با توجه به کارکرد دارویی سنگ‌ها در پیشینۀ تاریخی دانش پزشکی و داروسازی، می‌­توان از تجربیات و نظرات اندیشمندان مسلمان در این حوزه بهره برد. گرچه کاربرد دارویی سنگ‌ها و کانی‌ها نیازمند مطالعه و روش‌های آزمایشی علمیِ نوین خواهد بود. M3 ER -