اسطوخودوس از فرآوردههای معطر گیاهی مورد استفاده در طب سنتی ایران است که اثرات آرام بخشی و ضد درد آن مورد تاکید دانشمندان ایران زمین همچون رازی و بوعلی سیناست. در این مطالعه اثر ضد درد اسانس اسطوخودوس به روش آروماتراپی درمدلهای فارماکولوژیک بررسی شد تا با استفاده از روشهای نوین، اثرات مستند طب سنتی ارزیابی گردد. موشهای سوری با وزن ۲۵ -۳۵ گرم انتخاب و در گروههای ۶-۸ تایی تقسیم شدند، گروه اول به عنوان کنترل، گروههای دوم، سوم و چهارم به ترتیب مقادیر صد، دویست و چهارصد میکرولیتر از اسانس را به صورت استنشاقی در اطاقک مخصوص به مدت بیست دقیقه و گروه پنجم داروی استاندارد (ایندومتاسین ده میلی گرم /کیلوگرم، داخل صفاقی) دریافت کردند. سپس همه حیوانات اسید استیک ۰.۶% به میزان ده میلی گرم /کیلوگرم داخل صفاقی دریافت و ده دقیقه پس از تزریق اسید استیک، به مدت ده دقیقه تعداد پیچشهای شکمی ناشی از درد شمارش و مقایسه گردید. در تست استیک اسید دوزصد میکرولیتر اختلاف معنی داری باگروه شاهد نداشت ولی مقادیر دویست و چهارصد میکرولیتر اختلاف معنیدار داشتند. با توجه به اثرات قابل ملاحظه ضد درد اسطوخودوس به نظر میرسد که اسانس گیاه بر روی طیف گستردهای از انواع درد موثر است. از این فرآورده تاکید شده در طب سنتی میتوان به تنهایی و یا به صورت مکمل به همراه سایر داروها و با روشی ساده، کم عارضه و غیر تهاجمی در کاهش درد استفاده کرد.