سابقه و هدف: در منابع طب ایرانی، خواب از اولویتهای مهم در حفظ سلامتی و درمان بیماریهاست. از دیدگاه طب نوین نیز هرگونه اختلال در ریتم شبانهروزی بدن سبب دگرگونی در نوسانات طبیعی سیستم اندوکرین خواهد شد. این مطالعه به مشخصات یک خواب خوب و تأثیر آن بر پیشگیری از بروز بیماریها از نگاه طب سنتی و طب مدرن پرداخته است. مواد و روشها: دراین مطالعه که یک بررسی مروری است، منابع مهم طب ایرانی مانند قانون که در دانشکدههای طب ایرانی نیز تدریس میشوند و همچنین نرمافزار نور و پایگاههای اطلاعاتی الکترونیک چون Google Scholar, SID, PubMed مورد مطالعه قرار گرفتند. یافتهها: خواب یکی از شش اصل مهم حفظ سلامتی از دیدگاه طب ایرانی است که در منابع این مکتب به جزئیترین اصول خواب مناسب برای افراد مختلف پرداخته شده است؛ مثلاً کودکان بیشتر از جوانان و زنان بیشتر از مردان به خواب نیاز دارند و نیز در تابستان بیشتر از زمستان نیاز به خوابیدن است. همچنین به تأثیرات خواب کم و بدموقع نیز اشاره شده است. امروزه نیز در دنیا مطالعات ارزشمندی انجام شده که ارتباط بین مشکلات خواب با بیماریهای مختلف جسمی و روحی چون فشار خون، مشکلات کلیوی، اضطراب و افسردگی و حتی ناباروری را نشان میدهد. نتیجهگیری:با بررسی دستاوردهای طبی جدید در زمینۀ خواب و نیز اطلاعات طب ایرانی میتوان ارتباطی بسیار نزدیک بین این دو دیدگاه پیدا کرد. هر دو توجه ویژهای به زمانبندی خواب دارند و نیز مقدار خواب هر فرد را با توجه به تفاوتهای فردی متفاوت میدانند و قائل به اثر خواب بر بهبود ترمیم فیزیکی و روانشناختی انسان هستند. هرچند در بعضی موارد چون خصوصیات خواب مناسب، طب سنتی دقیقتر بحث میکند.
Dehparvar N, Ghazaleh T, Sharifan Z, Taherkhani D, Keyhan Soltani M, Karimi Y, et al . Sleep and its effects on health from the perspective of Persian Medicine. jiitm 2022; 12 (4) :263-270 URL: http://jiitm.ir/article-1-1436-fa.html
دهپرور نجمه، غزاله طیبه، شریفان زهرا، طاهرخانی داریوش، کیهان سلطانی محسن، کریمی یاسین، و همکاران.. خواب و اثرات آن بر سلامتی از دیدگاه طب ایرانی. مجله طب سنتي اسلام وايران. 1400; 12 (4) :263-270