حصبه (تیفوئید) از بیماریهای عفونی است که علل شیوع آن رعایتنکردن بهداشت و استفاده از آب آلوده میباشد.بهدلیل شرایط نامطلوب بهداشت، شیوع این بیماری در اصفهان نسبت به سایر شهرهای ایران بیشتر بود. در این راستا برای جلوگیری از بروز و شیوع بیماری حصبه، وضعیت بهداشت اصفهان و اقدامات انجامشده مورد بررسی قرار خواهد گرفت. شیوۀ تبیین این مقاله، توصیفیـتحلیلی و روش گردآوری اطلاعات، اسنادی و کتابخانهای است. گردآوری دادهها از طریق فیشبرداری کتابهای تاریخی، اسناد (سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی) و روزنامۀ محلی اصفهان، منتشرشده در بازۀ زمانی (۱۳۰۴ تا ۱۳۲۰ ه.ش)،صورت گرفته است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که دولت پهلوی با اقدامات مؤثری نظیر احیا، بازسازی و لایروبی قنات، جلوگیری از شستوشو در نهرها و پوشاندن آنها، ساماندهی یخچالها، دوشدارکردن حمامها، احداث غسالخانه، تلقیح واکسن و آموزش بهداشت توانستاز بروز و شیوع بیماری حصبه در اصفهان پیشگیری کند. نتایج پژوهش نشان میدهد مشکلات بهداشتی در دورۀ پهلوی سبب تشدید شیوع بیماری حصبه (تیفوئید) در اصفهان شد. در این راستا، اقدامات نوین بهداشتی دولت پهلوی از میزان مبتلایان این بیماری و مرگومیر ناشی از آن کاست و در بهبود وضعیت بهداشت و پیشگیری از بیماری حصبه مؤثر واقع شد.
Eslahi M S. Prevention and prevalence of typhoid during the first Pahlavi period (1925-1941 AH). jiitm 2024; 15 (1) URL: http://jiitm.ir/article-1-1672-fa.html
اصلاحی متینسادات. پیشگیری و شیوع بیماری حصبه در دورۀ پهلوی اول (1304 تا 1320 ه.ش). مجله طب سنتي اسلام وايران. 1403; 15 (1)