TY - JOUR T1 - Ethnobotanical study and traditional uses of some medicinal plants in Khash city TT - مطالعۀ اتنوبوتانی و مصارف سنتی برخی گیاهان دارویی شهرستان خاش JF - jiitm JO - jiitm VL - 9 IS - 4 UR - http://jiitm.ir/article-1-1062-fa.html Y1 - 2019 SP - 361 EP - 371 KW - Ethnobotany KW - Medicinal plants KW - Traditional uses KW - Kash N2 - سابقه و هدف: اتنوبوتانی ابزاری نیرومند جهت کسب اطلاعات بسیار باارزش از گیاهان دارویی به‌کار برده شده در فرهنگ‌های گوناگون است که زمینه را برای کشف داروهای جدید فراهم می­‌سازد. هدف از این پژوهش شناخت گیاهان دارویی است که در منطقۀ خاش کاربرد سنتی دارند. مواد و روش‌­ها: این مطالعۀ مقطعی در دو روستای «ایرندگان» و «کارواندر» واقع در جنوب شهرستان خاش در بهار سال ۹۶، با استفاده از پیمایش‌­های صحرایی، مطالعۀ باور­ها، اطلاعات مردمی و مطالعات اسنادی، شناسایی، دسته­‌بندی و معرفی گیاهان دارویی انجام شد. ابتدا لیست فلورستیک گونه‌­های منطقۀ تحت مطالعه از ادارۀ منابع طبیعی شهرستان خاش تهیه و با توجه به آن گونه­‌های دارویی بومی منطقه مشخص شد. برای هر گونه نام علمی، نام محلی، اندام مورد استفاده، خاصیت درمانی رایج، نحوۀ استفادۀ دارو از طریق پرسش‌نامه و مصاحبه با افراد محلی معلوم شد. یافته­‌ها: به‌طور کلی ۲۲ گونۀ گیاه دارویی در منطقۀ خاش مربوط به ۱۴ خانواده شناسایی شد. شایع‎ترین کاربرد دارویی گیاهان به‌ ترتیب برای مشکلات گوارشی، درد مفاصل، امراض زنانه و بیماری­‌های عفونی بود. مردم منطقه به ‌صورت ویژه گیاهان مختلف نظیر گز، درمنه، پنیرباد و مواردی از این دست را با هم ترکیب و می­‌سوزاندند. خاکستر و دود ناشی از این گیاهان را به‌عنوان یک مسکّن خوب و قوی جهت تسکین درد مفاصل استفاده می­‌کردند. نتیجه­‌گیری: تنوع گسترده‌ای از گیاهان دارویی در منطقۀ خاش وجود دارد که مردم خاش شماری از گیاهان را برای درمان بیماری­هایی به‌کار می­‌برند که ویژۀ این منطقه است. پژوهش پیرامون این گیاهان دارویی می­‌تواند آغازگر راهی برای کشف داروهای جدید در عرصۀ درمان باشد. M3 ER -