AU - ilkhani, R. AU - Basiri, A. AU - Halavati, N. AU - Rostami, A. AU - Aghanouri, Z. TI - Oral lithotripters in Traditional Iranian Medicine PT - JOURNAL ARTICLE TA - jiitm JN - jiitm VO - 6 VI - 1 IP - 1 4099 - http://jiitm.ir/article-1-461-fa.html 4100 - http://jiitm.ir/article-1-461-fa.pdf SO - jiitm 1 AB  - سابقه وهدف: بر اساس شواهد تاریخی، بیماری سنگ کلیه یکی از بیماری‌هایی است که از گذشته‌های دور مورد ابتلا انسان بوده است، و پیشینیان برای درمان آن از روش‌های مختلف استفاده می‏کرده‌اند. در کتاب‏‌های معتبر طب سنتی، فصل مستقلی به بیماری سنگ کلیه اختصاص داده شده است. برخی از این کتاب‏‌ها قدمتی بیش از هزار سال دارند. غالب آن‌ها به اتیولوژی، علائم و درمان سنگ کلیه پرداخته‏‌اند. این مطالعه با هدف یافتن پاسخ این سوال انجام گرفت که آیا امروزه می‌توان از روش‌های کم عارضه‌تر، موثرتر و ارزان‌تری برای خارج کردن برخی از انواع سنگ کلیه استفاده نمود یا خیر؟ مواد و روش‌ها: این تحقیق یک مطالعه کیفی است. منبع تحقیق آن پنج کتاب معتبر در طب سنتی ایران می‌‏باشد. این کتاب‌ها در قرن نهم، دهم، و یازدهم میلادی تالیف شده‌‏است. مطالب این کتب در ارتباط با درمان سنگ کلیه ابتدا از نظر محتوا، تجزیه و تحلیل (contenet Analysis) و سپس دسته بندی (Formulation) شده است. یافته‌ها: این پنج حکیم ایرانی معتقدند برخی از داروها به طریق خوراکی پس از جذب سیستمیک و ورود به گردش خون کلیوی بر سنگ کلیه اثر کرده و آنها را حل می‏کنند. آن‌ها نام این داروها را "مُفَتِّت" نامیده‌‏اند. این دارو‌ها متنوع بوده و در طبیعت دارای سه منشا معدنی، گیاهی و حیوانی می‏‌باشند. نتیجه‌گیری: بر اساس شواهد تاریخی مکتوب، برخی داروها از طریق خوراکی می‌‏توانند بر روی سنگ کلیه مؤثر باشند و آن‌ها را حل کنند. این پنج حکیم ایرانی داروهای متعددی با این خصوصیت معرفی کرده‌‏اند. با توجه به مراتب علمی آن‌ها در عصر خود، و نیز با توجه به اینکه آنان در قرون مختلفی زندگی می‏کرده‌‏اند، باید به‌نظر آنان توجه نمود. با توجه به شیوع بالای بیماری سنگ کلیه در جوامع بشری پیشنهاد می‌شود با طراحی مطالعات کارآزمایی بالینی اثر بخشی برخی داروهایی که مورد اتفاق نظر آنان بوده مورد ارزیابی دقیق قرار گیرد. CP - IRAN IN - LG - eng PB - jiitm PG - 9 PT - Origianal Research YR - 2015