ساخت و ابداع بیمارستان در تاریخ پزشکی دنیا حداقل به حدود هزار و هفتصد سال پیش باز می‌گردد. پس از آن در دوره اسلامی نیز این ساختار مهم در پزشکی، در ایران و سایر سرزمین‌های اسلامی به اعتلا و اوج می‌رسد. در این راستا از موضوع‌های بسیار مهم جایگاه حقوق بیمار و نحوه نگرش به بیمار در سیر تاریخ بیمارستان‌ها می‌باشد که می‌تواند به روشن شدن نقش اسلام و ایران در تکوین تاریخ پزشکی دنیا کمک نماید. از این‌رو در این مجموعه با بررسی منابع کهن و پژوهش‌های متاخر، روند تاریخی رعایت حقوق بیمار از منظرهای نقش آموزشی و درمانی بیمارستان، بخش‌های بیمارستان، مکان و نوع ساخت بیمارستان، نوع نگاه به درمان و طبقات جامعه در تمدن اسلام و ایران بررسی و با موارد مشابه در اروپا مقایسه گردید. با توجه به داده‌های بدست آمده توجه به حقوق بیمار در بیمارستان‌های ایران و جهان اسلام بر خلاف غرب بسیار با اهمیت بوده که بیان‌گر جایگاه رفیع ایران و اسلام در تکوین تاریخ پزشکی جهان دارد. از سوی دیگر نگاه و راهکارهای مورد استفاده آن‌ها امروز نیز می‌تواند راه‌گشای بسیاری از مشکلات باشد.