بررسی نقش پیشرانی حکیم سیّد اسماعیل جرجانی در انتقال طب ایرانی
از سدههای میانه به دورههای بعد
|
سهیل نصری رودسری ، محبوبه شرفی* ، جواد هروی |
|
|
چکیده: (1251 مشاهده) |
سیّد اسماعیل جرجانی (434 تا 531 ه.ق)، در میان دانشمندان طب ایرانی، جایگاه و نقش ممتازی دارد. از آن جهت که آثارش ارزشمند و بر پزشکان پس از او تأثیرگذار است و از سویی دیگر او سنت نگارش کتاب طبی به زبان فارسی را به حد کمال رساند. معرفی این حکیم بزرگ ایرانی، میتواند آغازگر پژوهشهای نوین دربارۀ شخصیت و آثار این چهرۀ درخشان و بهرهمندی از آثار گرانسنگش بهویژه در عرصۀ علم پزشکی باشد. روش تحقیق در این پژوهش، روش تاریخی با رویکرد توصیفیـ تحلیلی و شیوۀ گردآوری مطالب بهصورت کتابخانهای با تکیه بر کتب ذخیرۀ خوارزمشاهی، الاغراض الطبّیه و المباحث العلائیه، یادگار، خُفی علایی و زبده الطب و سایر منابع دانشمندان طب ایرانی و منابع معتبر تاریخ پزشکی انجام شده و بر آن است تا به نقش سیّد اسماعیل جرجانی در تحول طب ایرانی و انتقال این میراث گرانبها به نسلهای بعدی بپردازد. سیّد اسماعیل جرجانی در میانۀ راه پرفرازونشیب طب ایرانی قرار دارد. نتیجۀ این پژوهش نشان میدهد که بسیاری از دانشمندان طب ایرانی که پس از جرجانی پا به عرصۀ وجود گذاشتند متأثر از آثار و شیوۀ نگارش او هستند. با توجه به نگاه کلینگر و دقتِنظر این دانشمند ایرانی، چهبسا با مطالعات دقیقتر در آثار او و کشف ذخایر علمی مربوطه و مقایسۀ آن با متون علمی طب رایج، بتوان افق جدیدی فرا روی محققان گشود و مطالب جدیدی در درمان بیماریها ارائه کرد. |
|
واژههای کلیدی: تاریخ پزشکی، طب ایرانی، طب سنتی |
|
متن کامل [PDF 308 kb]
(836 دریافت)
|
نوع مطالعه: اصيل پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1400/10/24 | پذیرش: 1401/2/6
|
|
|
|