:: دوره 13، شماره 1 - ( بهار 1401 ) ::
جلد 13 شماره 1 صفحات 50-39 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی نقش پیشرانی حکیم سیّد اسماعیل جرجانی در انتقال طب ایرانی از سده‌‌های میانه به دوره‌‌های بعد
سهیل نصری رودسری ، محبوبه شرفی* ، جواد هروی
چکیده:   (1251 مشاهده)
سیّد اسماعیل جرجانی (434 تا 531 ه‍.ق)، در میان دانشمندان طب ایرانی، جایگاه و نقش ممتازی دارد. از آن جهت که آثارش ارزشمند و بر پزشکان پس از او تأثیرگذار است و از سویی دیگر او سنت نگارش کتاب طبی به زبان فارسی را به حد کمال رساند. معرفی این حکیم بزرگ ایرانی، می‏‌تواند آغازگر پژوهش‌های نوین دربارۀ شخصیت و آثار این چهرۀ‏ درخشان و بهره‏‌مندی از آثار گران‌سنگش به‌ویژه در عرصۀ علم پزشکی باشد. روش تحقیق در این پژوهش، روش تاریخی با رویکرد توصیفی‌ـ‌‌ تحلیلی و شیوۀ گردآوری مطالب به‌صورت کتابخانه‏ای با تکیه بر کتب ذخیرۀ خوارزمشاهی، الاغراض الطبّیه و المباحث العلائیه، یادگار، خُفی علایی و زبده الطب و سایر منابع دانشمندان طب ایرانی و منابع معتبر تاریخ پزشکی انجام شده و بر آن است تا به نقش سیّد اسماعیل جرجانی در تحول طب ایرانی و انتقال این میراث گران‌بها به نسل‌‏های بعدی بپردازد. سیّد اسماعیل جرجانی در میانۀ راه پرفرازونشیب طب ایرانی قرار دارد. نتیجۀ این پژوهش نشان می‏‌دهد که بسیاری از دانشمندان طب ایرانی که پس از جرجانی پا به عرصۀ وجود گذاشتند متأثر از آثار و شیوۀ نگارش او هستند. با توجه به نگاه کلی‌نگر و دقت‌ِنظر این دانشمند ایرانی، چه‌بسا با مطالعات دقیق‏تر در آثار او و کشف ذخایر علمی مربوطه و مقایسۀ آن با متون علمی طب رایج، بتوان افق جدیدی فرا روی محققان گشود و مطالب جدیدی در درمان بیماری‏‌ها ارائه کرد.
واژه‌های کلیدی: تاریخ پزشکی، طب ایرانی، طب سنتی
متن کامل [PDF 308 kb]   (836 دریافت)    
نوع مطالعه: اصيل پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1400/10/24 | پذیرش: 1401/2/6


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 13، شماره 1 - ( بهار 1401 ) برگشت به فهرست نسخه ها