سابقه و هدف: هویج ایرانی یکی از گیاهان بومی فلات ایران محسوب می‌شود که از گذشته‌های بسیار دور به‌عنوان گیاه دارویی کشت می‌شده است. هدف از تحقیق حاضر، مروری بر مواد مؤثرۀ اندام‌های مختلف زردک و هویج فرنگی، به‌ویژه ریشۀ آن در طب سنتی و نوین است. مواد و روش‌ها: این مطالعه که از نوع کتابخانه‌ای است، به شیوۀ مروری نقلی و با بهره‌گیری از کتاب‌های مهم طب سنتی و تاریخی و کاوش در پایگاه‌های اطلاعاتی در دسترس نظیر Science Direct، Google Scholar، PubMed، Scopus، SID انجام شد. یافته‌ها: زردک به‌دلیل وجود ترکیب‌های مغذی متنوع نظیر انواع ویتامین‌ها، مواد معدنی، فیبر و آنتی‌اکسیدان‌ها، به‌عنوان گیاهی دارویی با ارزش تلقی می‌شود. افزون براین به‌واسطۀ وجود ترکیب‌های فیتوشیمیایی فراوان، آن را به یکی از سبزی‌های پرمصرف در پیشگیری و درمان برخی از بیماری‌های مزمن در طب سنتی و نوین تبدیل کرده است. نتایج تحقیقات نشان داده است میزان قند ریشۀ هویج ایرانی بیشتر از هویج فرنگی و مقادیر آهن آن حدود سه برابر بیشتر است. به این دلیل هویج ایرانی برای جلوگیری از کم‌خونی توصیه می‌شود. زردک با داشتن کاروتنوئیدهایی همچون آلفا-کاروتن و لوتئین، یکی از منابع با ارزش آنتی‌اکسیدانی طبیعی است که می‌تواند در جلوگیری از بسیاری از بیماری‌های چشمی، قلبی-عروقی، پوستی و انواع سرطان نقش داشته باشد. نتیجه‌گیری: با توجه به پژوهش‌های انجام‌گرفته، بهنظر می‌رسد هویج ایرانی به‌عنوان یکی از سبزی‌های بومی ایران، مورد اقبال عمومی قرار گرفته و از فرآورده‌های متنوع حاصل از ریشۀ آن، جزئی از رژیم غذایی تمام گروه‌های سنی مورد استفاده قرار گیرد.
Batooli H, Kasiri M R. The therapeutic effects of (Daucus carota subsp. Carota) and (Daucus carota subsp. Sativus) in traditional medicine and results of new research findings: A review study. jiitm 2019; 10 (2) :195-208 URL: http://jiitm.ir/article-1-1139-fa.html
بتولی حسین، کثیری محمدرضا. مروری بر اثرات درمانی هویج ایرانی (Daucus carota subsp. carota) و هویج فرنگی (Daucus carota subsp. sativus) در طب سنتی و یافته‌های نوین. مجله طب سنتي اسلام وايران. 1398; 10 (2) :195-208
