:: دوره 9، شماره 4 - ( زمستان 1397 ) ::
جلد 9 شماره 4 صفحات 371-361 برگشت به فهرست نسخه ها
مطالعۀ اتنوبوتانی و مصارف سنتی برخی گیاهان دارویی شهرستان خاش
مهلا میرشکار* ، مهدیه ابراهیمی ، مجید آجورلو
چکیده:   (4197 مشاهده)

سابقه و هدف: اتنوبوتانی ابزاری نیرومند جهت کسب اطلاعات بسیار باارزش از گیاهان دارویی به‌کار برده شده در فرهنگ‌های گوناگون است که زمینه را برای کشف داروهای جدید فراهم می­‌سازد. هدف از این پژوهش شناخت گیاهان دارویی است که در منطقۀ خاش کاربرد سنتی دارند.
مواد و روش‌­ها: این مطالعۀ مقطعی در دو روستای «ایرندگان» و «کارواندر» واقع در جنوب شهرستان خاش در بهار سال ۹۶، با استفاده از پیمایش‌­های صحرایی، مطالعۀ باور­ها، اطلاعات مردمی و مطالعات اسنادی، شناسایی، دسته­‌بندی و معرفی گیاهان دارویی انجام شد. ابتدا لیست فلورستیک گونه‌­های منطقۀ تحت مطالعه از ادارۀ منابع طبیعی شهرستان خاش تهیه و با توجه به آن گونه­‌های دارویی بومی منطقه مشخص شد. برای هر گونه نام علمی، نام محلی، اندام مورد استفاده، خاصیت درمانی رایج، نحوۀ استفادۀ دارو از طریق پرسش‌نامه و مصاحبه با افراد محلی معلوم شد.
یافته­‌ها: به‌طور کلی ۲۲ گونۀ گیاه دارویی در منطقۀ خاش مربوط به ۱۴ خانواده شناسایی شد. شایعترین کاربرد دارویی گیاهان به‌ ترتیب برای مشکلات گوارشی، درد مفاصل، امراض زنانه و بیماری­‌های عفونی بود. مردم منطقه به ‌صورت ویژه گیاهان مختلف نظیر گز، درمنه، پنیرباد و مواردی از این دست را با هم ترکیب و می­‌سوزاندند. خاکستر و دود ناشی از این گیاهان را به‌عنوان یک مسکّن خوب و قوی جهت تسکین درد مفاصل استفاده می­‌کردند.
نتیجه­‌گیری: تنوع گسترده‌ای از گیاهان دارویی در منطقۀ خاش وجود دارد که مردم خاش شماری از گیاهان را برای درمان بیماری­هایی به‌کار می­‌برند که ویژۀ این منطقه است. پژوهش پیرامون این گیاهان دارویی می­‌تواند آغازگر راهی برای کشف داروهای جدید در عرصۀ درمان باشد.
واژه‌های کلیدی: اتنوبوتانی، خاش، گیاهان دارویی، مصارف سنتی
متن کامل [PDF 231 kb]   (1795 دریافت)    
نوع مطالعه: اصيل پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1397/5/3 | پذیرش: 1397/11/30


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 9، شماره 4 - ( زمستان 1397 ) برگشت به فهرست نسخه ها