سابقه و هدف: در حال حاضر، بیماریهای قلبی در زمرۀ بیماریهای شایع و مزمن قرار داشته و بهعنوان یکی از دلایل اصلی مرگ و میر در جهان به شمار میروند. درمان بیماریهای قلبی هزینهبر بوده و همچنین به دلیل ماهیت مزمن بیماری، عوارض جسمی و روحی فراوانی برای بیمار به همراه دارد. بنابراین، پیشگیری از بیماریهای قلبی علاوه بر ارتقاء سلامت افراد، منافع اقتصادی، اجتماعی و فردی بسیاری را نیز در بر خواهد داشت. در این راستا، طب سنتی ایران راهکارهای بسیار کارآمد و کاربردی در خصوص پیشگیری از ابتلا به بیماریهای قلبی و درمان آنها ارائه کرده است. بخش عمدهای از راهکارهای ارائه شده بر مبنای استفاده از سنگهای معدنی میباشد که در این مقاله به آن پرداخته خواهد شد. مواد و روشها: در این مقاله، نقش سنگهای معدنی توصیه شده در طب سنتی ایران به منظور پیشگیری و درمان بیماریهای قلبی، بحث و بررسی میشود. برای این منظور، جستجوی دقیق و نظاممند در مراجع طب سنتی نظیر قانون (ابنسینا)، اکسیر اعظم (اعظم خان چشتی)، معالجات عقیلی (عقیلی شیرازی)، مخزن الادویه (عقیلی شیرازی) و همچنین، بانکهای اطلاعاتی PubMed, Google Scholar, Scopus, SIDIran medex, Magiran, بدون محدودیت زمانی و نرمافزار جامع نور با استفاده از کلمات کلیدی «امراض قلب»، «مفرحات قلبی»، «مقویات قلبی»، «داروهای معدنی»، «Cardiovascular disease»، «Heart disease»، «Prevention»، «Risk factor» و «Non-medicine» صورت گرفت. مطالب مربوط مطابق معیارهای مطالعه، استخراج شده و تجزیه و تحلیل جامع انجام شد. یافتهها: قلب بهعنوان یکی از اعضای رئیسه، در طب سنتی ایران بسیار مورد توجه قراردارد. جهت حفظ و ارتقاء سلامت این عضو، همواره افراد به حفظ آرامش و استفاده از مقویات قلب بهویژه بر پایۀ سنگهای معدنی سوق داده میشوند. در این خصوص، یاقوت، طلا، نقره، فیروزه و زمرد نقش بسیار مهمی در ارتقاء سلامت قلب، پیشگیری و درمان بیماریهای قلبی داشتند. بحث و نتیجهگیری: مطابق منابع طب سنتی ایران، استفاده از سنگهای معدنی نظیر طلا، نقره، مروارید، کهربا، بسد (مرجان)، حجر ارمنی، عنبر، یاقوت، لاجورد، فیروزه، عقیق، یشم، لعل بدخشی، زمرد و حدید به صورت مفرد یا مرکب از طرق مختلف شامل خوردن، تعلیق (آویختن)، نگهداشتن در دهان و نگاه کردن به آنها تأثیر درخور توجهی در ارتقاء سلامت قلب داشته و سبب پیشگیری و درمان بیماریهای قلبی میشوند.
Vahedi-Mazdabadi Y, Bozorgi M, Farjadmand F, Binesh Marvasti M, Akbarzadeh T, Khanavi M et al . Investigation of cardiovascular drugs based on the minerals in Persian medicine. jiitm 2019; 9 (4) :309-320 URL: http://jiitm.ir/article-1-1058-fa.html
واحدی مزدآبادی یاسمن، بزرگی محبوبه، فرجادمند فاطمه، بینش مروستی ماریا، اکبرزاده تهمینه، خانوی مهناز و همکاران.. بررسی داروهای قلبی بر پایۀ سنگهای معدنی در طب سنتی ایران. مجله طب سنتي اسلام وايران. 1397; 9 (4) :309-320