سابقه و هدف: کتابداری و اطّلاع‌رسانی پزشکی یکی از دانش‌های کمکی در حوزۀ علوم پزشکی است که در سال‌های اخیر با گسترش و توسعۀ چشمگیری روبه‌رو بوده است. تولید روزافزون اطّلاعات در قالب‌های گوناگون چالش بزرگی است که وجه دیگر آن روی‌آوردن کاربران متعدّد به پایگاه‌های اطلاعاتی است. از این رو، نظام‌های ذخیره و بازیابی اطّلاعات با به‌کارگیری ابزارهایی همچون اصطلاح‌نامه‌ها به دنبال پاسخ‌دادن به این دو نیاز هستند. از سوی دیگر، از میان سرچشمه‌های سه‌گانۀ پزشکی ایرانی، تا کنون پزشکی مردمی ایران چندان موردتوجه نبوده، بنابراین تدوین اصطلاح‌نامه‌ای برای آن ضرورت دارد. پژوهش حاضر به دنبال تبیین این ضرورت است. مواد و روش‌ها: این پژوهش، براساس روش توصیفی- تحلیلی می‌کوشد ضمن مرتب‌سازی اصطلاح‌نامه‌های موجود براساس نظام رده‌بندی و علوم، توجّه نخبگان را به این دانش بشری جلب کند و ضرورت تدوین اصطلاح‌نامۀ پزشکی مردمی ایران را نشان دهد. همچنین با جست‌وجو در متون مرجع اصطلاح‌نامه‌نویسی، مبانی نظری تدوین اصطلاح‌نامه‌هایی با موضوعات بسیار خاص و روایی این تلاش، تبیین می‌شود. یافته‌ها: در زبان فارسی پیکرۀ نسبتاً مناسبی از اصطلاح‌نامه‌ها در رده‌های مختلف علوم و فنون (به‌خصوص اصطلاح‌نامه‌هایی در رده‌های فرعی علوم پزشکی، تاریخ پزشکی، ارتقای بهداشت، کمک‌های اولیه) تهیه و تدوین شده و امکانات و زیرساخت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری برای این کار کمابیش فراهم است. با وجود این در زمینۀ فرهنگ مردم، مردم‌شناسی و پزشکی قومی نبودِ اصطلاح‌نامه‌ای مدوّن بسیار محسوس است. نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه تدوین اصطلاح‌نامه‌هایی با موضوعاتی بسیار خاص در متون مرجع و توصیه‌نامه‌های اصطلاح‌نامه‌نویسی پیش‌بینی شده و با توجه به حجم روزافزون اطلاعات تولیدشده به زبان فارسی در حوزۀ پزشکی مردمی و مهیّابودن زیرساخت‌های مختلف و متعدّد، تهیه و تدوین اصطلاح‌نامۀ پزشکی مردمی ایران ضروری است.
Shams al-Dini P, Rafi'far J A, Hosseini Beheshti M, Hosseini Yekta N. The necessity of design and codification of a Persian folk medicine thesaurus. jiitm 2021; 11 (4) :369-380 URL: http://jiitm.ir/article-1-1330-fa.html
