مقدمه: حجامت یکی از مهمترین ارکان طب اسلامی است، که هنوز هم در درمان تب و بیماریهای التهابی مورد استفاده میباشد. با آنکه حجامت در درمان طیف وسیعی از بیماریها موثر بوده است، امّا مکانیسم دقیق عملکرد آن مشخص نیست. از جمله فرضیاتی که در این زمینه مطرح میباشد، آن است که حجامت در تعدیل سیستم ایمنی اثر دارد. لذا در این مطالعه به بررسی اثر احتمالی حجامت بر تعدیل سیستم ایمنی از طریق اندازهگیری سطح سرمی آنتیبادی هپاتیت B بعد از تزریق واکسن هپاتیت B پرداخته شده است. روشها: در این مطالعه دو گروه ۲۵ نفری از مردان جوان داوطلب شامل: گروه شاهد و گروه آزمایش در محدودهی سنی ۲۵-۱۸ سال، مورد بررسی قرار گرفتند. هر دو گروه در دو نوبت به فاصلهی یک ماه واکسن هپاتیت B دریافت نمودند. در گروه آزمایش علاوهبر این یک نوبت حجامت نیز انجام شد. تیتر آنتیبادی هپاتیت Bقبل از واکسیناسیون و یک و سه ماه پس از اوّلین واکسیناسیون به روش ELISA و برحسب واحد بینالمللی در لیتر(IU/L) اندازهگیری شد. یافتهها: نتایج نشان داد که مقدار آنتیبادی در گروه شاهد پس از یکماه به IU/L ۸۱/۳ و پس از سهماه به IU/L ۵۷/۴۶ افزایش مییابد. میانگین مقدار آنتیبادی در گروه آزمایش بعد از یکماهIU/L ۴۱/۳ بود و پس از سهماه به IU/L ۱۶/۲۶ افزایش یافت. با وجود آنکه میزان افزایش تیتر آنتیبادی پس از سهماه در گروه مورد آزمایش به نسبت گروه شاهد کمتر بود، امّا این تفاوت از نظر آماری معنیدار نبود. بحث و نتیجهگیری: انجام ایمونیزاسیون با واکسن هپاتیت B در هر دو گروه شاهد و آزمایش سبب افزایش میزان تولید آنتیبادی اختصاصی میگردد. بهنظر میرسد انجام حجامت در مردان با این گروه سنّی تاثیری در مقدار تولید آنتیبادی نداشته باشد.
Zarifkar A, Amirghofran Z, Habibi H, Mansuri R. Evaluating the effect of phlebotomy on the serum level of antibody against HBS antigen following hepatitis B vaccination. jiitm 2010; 1 (3) :259-264 URL: http://jiitm.ir/article-1-69-fa.html
ظریف کار اسداله، امیر غفران زهرا، حبیبی حمزه، منصوری روح اله. بررسی اثر حجامت بر سطح سرمی آنتیبادی علیه آنتیژن HBS بعد از تزریق واکسن هپاتیت B. مجله طب سنتي اسلام وايران. 1389; 1 (3) :259-264