هضم غذا، نقش اساسی در تغذیه صحیح و بهداشت ان دارد و شیوع بالای اختلالت هاضمه مشکلات متعدّدی را برای جوامع انسانی باعث می‌شود. طب ایرانی که یکی از مکاتب طبی کل نگر است با پشتوانه تجربیات هزارساله، دیدگاه‌های ویژه‌ای را در این مورد دارد و به طور مبسوط هم به نقش تغذیه در سلامتی و هم به عوامل مؤثر در اختلال هضم پرداخته است.هدف ازاین مطالعه یک بررسی و تحقیق کیفی است که جامعه مورد مطالعه، حدود بیست کتاب مهم در طب ایرانی می‌باشد. محیط مطالعه در تحقیق‌های کیفی اصولاً با مطالعات کمی متفاوت است .در این بررسی محیط جمع آوری داده‌ها عبارت است از کتابخانه‌های مجهز به کتاب‌های مرجع خطی و چاپی طب سنتی که مجهز به رایانه نیز باشند. و با تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصله مشخص شد که مهم‌ترین عوامل مؤثر در اختلالات هاضمه به شرح زیر است: حرکات سخت،مصرف همزمان چند نوع غذا، تغذیه در هنگام سیری و در شرایط روحی نامناسب، در نظر نگرفتن قوّت هاضمه و عادت افراد، مصرف مواد غذایی در حد فراتر از گنجایش معده و نوشیدن آب زیاد، یافته‌های این مطالعه به درک عمیق‌تری از شناخت اختلالات هضم کمک می‌نماید و می‌تواند در جهت پیشگیری و سلامت و مراقبت‌های بهداشتی در زمینه بهداشت تغذیه مؤثر باشد.